"Cesur Yeni Dünya" bir Distopyadır. Çünkü büyük buhran zamanında yazılmıştır. Aynı zamanda bir de ütopyadır. Çünkü büyük buhran sırasında yazılmıştır. Böyle bir önerme kuşkusuz kendi içinde çelişki taşıyor gibi görülecektir. Kitabın arka planına yani yazıldığı 1931 yılından kronolojik olarak geriye gidecek olursak; "Viktorya Çağının" yani Mutlu Zamanların sonunda doğan Aldous Huxley 1. Dünya Savaşı denen Avrupa'nın hem ruhunu hem de beşeriyetini parçalayan katliamı yaşamış hem de 1929 Dünya Ekonomik Krizinin bu Altın Çağın son maddi zenginliklerini de tükettiğini görmüş. Bu Travmatik dönemin sonrasında Huxley'de, Avrupalılığın var oluş kodlarını (deyim yerinde ise "Biz Nerde Yanlış Yaptık") bu kitabı ile sorgulamaya almış. Bu sorgulama sadece fikri düzeyde de kalmamış. Huxley Cesur Yeni Dünya ile bu Yıkımın üzerine neyin inşa edilmesi gerektiğini de kendince betimlemiş. Henry Ford'un seri üretim hattındaki kusursuz standartlaştırmayı başarmasını (kapitalizmin en büyük sihri de zaten standartlaştırmayı başarmasıdır) ilham alan Huxley doğal olarak bu sistemi kuran Ford'u da yeni toplumun "İnanç Önderi" olarak betimlemiş. Bir Ford Fabrikasındaki üretim hattının kusursuz akışkanlığı herkesin "görev yerinin" bilincinde olması anladığım kadarı ile Huxley'e oldukça cazip gelmiş. Burada Cesur Yeni Dünyadaki Kast sistemi ile alakalı olarak bir yorumumu da bu incelemeye dahil etmek istiyorum. Aslında bir yorumdan ziyade bir karşılaştırma denilebilir. Asimov'un Robot Serisi mekanizasyonun insan toplumuna refah kazanımında sağlayabileceği faydaları anlatırken bunu Huxleyin eserinde olduğu gibi Güzel Sanatların Tüm Kazanımlarının yok edilmesine ihtiyaç duymadan yapar. Epsilonların, deltaların... yerini robotlar alır. Öjenik müdaheleyi, mekanik gelişme ile aşar. Böylelikle Shakespeare yok edilmek yerine baş tacı oluverir. Tabi, W. Shakespeare önemli! İhmal etmemek lazım. :) Asimov'un 1950'ler de yazın hayatına başlamasının; Orwel ve Huxley'e göre mekanizasyonu, Bilgisayarı daha çok içselleştirmesine ve kendi fütüristik geleceğini bunların üzerine inşa edebilmesine olanak sağladığını hep düşünmüşümdür. Toparlayacak olursam, Kitap her haliyle saf Hedonizmin bir anlatısıdır. Saf Hedonizmin ise savaşla ekonomik buhranla ruhu ağır travma hasarı almış bir Avrupalının tedavisinde kullanılabilecek etkili bir Narkotik Ajan olduğunu hep düşünmüşümdür. Son söz Babında ise şunu belirtmek isterim ki "Cesur Yeni Dünya" bugün de ve yarın da söyleyecek çok şeyi olan kitaplardan.

Cesur Yeni DünyaAldous Huxley · İthaki Yayınları · 20212 okunma

·

145 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kul Vahad