Üstüne üstlük Immanuel Kant'ın da Aydınlanma üstüne kaleme aldıklarını okuyunca Don Nepomuceno Carlos de Cárdenas'ın , kölelikten sıtkı sıyrılır , nefret eder , tiksinir , sonuçta hürriyet âşığı kesilip tekmil kölelerini azat kılmağı kararlaştırır . İşte şu yeni beliren kanâatı , kölelerinin kulağına gider . Neye uğradıklarını şaşıran zavallılar kâhyalarını sıkıştırır , azad olmanın , hür kalmanın ne demek olduğunu sorar dururlar . Kâhyalar da konuyu bilmediklerinden , kölelere doyurucu cevap veremezler . Mâlikâneye varıp efendilerinden ortaya attığı o acayıp fikri açmasını , köleleri aydınlatmasını taleb ederler . Carlos de Cárdenas da , sabahın erinde araziye köleleriyle buluşup görüşmeğe çıkar . Onlara hür olmanın , hürlüğün anlamını açıklamağa koyulur . Artık kendisine bağlı kalmak zorunda olmayacaklarını , istedikleri vakıt , diledikleri yere gidebileceklerini , gönüllerince iş tutabileceklerini , emeklerinin , para cinsinden karşılığını görebileceklerini uzun uzadıya anlatır durur . Sâbik olmağa yüztutmuş efendilerini can kulağıyla dinlerler . Gelgörki bütün bu anlatılanlara akıl erdiremezler . Elhak , güneşin doğuşundan batışına çalışadurmuşlardır . Doğru . İyi de bunun kötülüğü nerede ? Azat kılınınca , yine çalışmayacaklarmı ? Üstelik , bu kere , efendilerinin maiyetindeykenki gibi , ekmek elden su gölden olmayacak artık . Onun yanında yiyecekleri , içecekleri , yatacakları döşekleri hazır değilmi ; bütün ihtiyâçları en ince teferruatına varana dek karşılanmıyormu ki ?! A bre kardeşim , bu adam neyin peşinde , yoksa delirdimi acaba ? Köleler , efendilerinin terütâze hürriyetci aydınlanmacılığına akıl erdire medikleri gibi , efendi de kölelerinin kendisini anlamadığını , anlayamadıklarını kavrayamıyordu . Kölelere mahsûs tavırla seslerini sedâlarını çıkarmadıklarını , ama aslında azad olmağı da şiddetle arzuladıklarını sanıyor . Nihâyet tayin olunan günde oylamaya başvuruluyor . Kâhyalar , iki rengte kâğıt parçacıkları dağıtırlar . Ak , azat kılınmağı kabul ediyor ; karaysa , reddediyorum demek . Oylama sonucu mu ? Sözün tam manâsıyla , efendiye hüsrân ! Tek bir tek köle azat kılınmağa rıza göstermemiş ! 39 Peki , şimdi ne olacak ? " Arzunuz hilâfina cümlenizi azad ediyor , hür kılıyorum " dese , hürlük ilkesini çiğnemiş ; onları köle tutmağa devam etse , bu sefer de , İhtilâlıkebîrin / Büyük devrimin özüne ihanet etmiş olmayacakmı ? Ecce Homo ! İşte , böyledir İnsan : Ölçülmez , biçilmez , kalıba sığmaz bir bilmece !
·
167 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.