Gönderi
Çok beğendim. Başta okurken kafam çok karıştı ama okudukça netleşen hikayeyi inanılmaz beğendim çünkü insan olarak neredeyse her gün, her zaman yaşadığımız soyut bir ikilemin somutlaştırılmaya çalışılması fikri beni etkiledi açıkçası.
Her insan iyi ve kötüyü içinde barındırır ve bununla birlikte insanın içinde bulunduğu konumun gerektirdiği roller, bir insan olarak yapması gerekenler kısacası kurumsal normların şekillendirmesiyle meydana gelen davranış kalıpları vardır. Ve bu kalıplar uyulması gerekenlerdir yani ortak doğrunun belirtecidir. Toplum içinde bir birey kendisini "ait" hissetmek istediği her durum için zorunlu olarak bu kalıpların içerisine yerleştirmek durumundadır. İyi ve kötü yanlarından hangisinin sesinin yükseleceğine içinde bulunduğu bağlamla karar verir. Aslında karar tam olarak kişiye mahsus değildir. Kişi salt özgün bir biçimde ve özgür şartlarda karar veremez. Bu toplumsal bir karardır.
Dr. Jekyll ve Bay Hyde'ın Tuhaf Hikayesi bu karar verme sürecine değinen güzel bir eser olmuş. Bir kişi, iki farklı fikre sahip olabilir; iki farklı fikir iki farklı bedende bulunabilir ve bu fikirler birbirine hiç benzemese dahi düşünen bedenler birbirine benzeyebilir.
Fikirlerin kendi başına var olduğunu düşünmek biraz zor gelebilir ancak her fikrin bir sahibi olduğunu düşünmek de pek doğru değildir bence. Çünkü fikirler kişinin yaşamının tüm aşamaları sonucunda meydana gelebilme yetisine sahiptir. Bir fikri ortaya çıkaran şey aynı zamanda benliğimizdir de denebilir. Fakat önemli olan ayrım şu: Birbirine zıt iki fikrin aynı kişi tarafından düşünülüyor olması ya da üretiliyor olması kişinin sabit fikre ulaşamayacağı bir yaşam sürdüğü anlamına mı gelir? Yoksa faal fikrin, kurumların kapıları baskısı sonucunda oluştuğuna inanarak gizil kalmış fikirlerin esas fikirler olduğu mu düşünülmelidir?
Aslında her iki durum da ortaya aynı şeyi koymaktadır: Fikirlerin salt sahibine ait olmadığı ancak davranışlara dökülme vakti geldiğinde, tam olarak bağlamı aynaladığı. Esas fikir dahi tam anlamıyla esas değilken diğerlerinin görebileceği davranışları ortaya çıkaran fikirler "toplumsal ben" i oluşturur. Bu sebeple Dr. Jekyll ve Bay Hyde'ın yaşamları toplumsal beni anlatmaktadır.
"Henry Jekyll, Edward Hyde'ın yaptıkları karşısında dehşete düşüyordu, onun kanunlara karşı gelmesi ve bilinçli olarak bunları yapması oldukça şaşırtıcıydı. Ama ne de olsa Hyde bu yaptıklarında bireysel olarak suçluydu."
·
352 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.