Kepler, Mars’ın Güneş çevresinde daire biçiminde bir yörünge çizerek değil, elips çizerek döndüğünü saptadı. Öteki gezegenlerin Mars’ınkinden çok daha az eliptik yörüngeleri vardı. Eğer Tycho, Kepler’e dikkatini Mars’a değil de, örneğin Venüs*ün devinimlerine yoğunlaştırmasını salık vermiş olsaydı Kepler gezegenlerin gerçek yörüngelerini keşfedemezdi. Böyle bir yörüngede Güneş merkezde olmayıp elipsin odak noktasının dışına düşer. Güneş’ten en uzak noktasındayken hızı azalır. Bu devinimdir ki gezegenlerin Güneş'e doğru kaydıklarını, düşündürür ama hiçbir zaman da oraya ulaşamadıklarını ortaya koyar. Kepler’in gezegenlerin devinimlerine ilişkin ilk açık seçik kuralı şudur: Bir gezegen Güneş’in çevresinde bir odak noktasından elips biçiminde yörünge Kepler'in birinci yasası: Bir gezegen Güneş’in çevresinde elips biçiminde bir yörünge çizerek döner. Tekdüze dairesel devinimde, eşit açılar ya da daire kavisinin bir bölümü eşit zamanlarda kat edilir. Şöyle ki: Örneğin bir dairenin çevresinin üçte ikilik bölümünü dolaşmak, üçte birlik yol için gerekli zamanın iki katıdır. Kepler eliptik yörüngeli gezegenler için değişik bir kural buldu: Gezegen yörüngesi boyunca yol alırken, Güneş’e yakınlaştığında biraz genişçe bir kavis çizer. Belirli bir süre içinde geniş bir kavis çizmesine karşın, kavisle güneş arasındaki taranan alan geniş değildir, çünkü o sırada gezegen güneşe yakındır. Gezegen Güneş’ten uzak bulunduğu sırada aynı zaman dilimi içinde daha yayvan bir kavis çizer; ancak o kavisle Güneş arasında taranan alan geniştir. Bu da Güneş’e uzaklığından ötürüdür. Kepler yörünge ne denli eliptik olursa olsun, bu iki alanın eşit olduğunu buldu. Kepler’in bulduğu ikinci kural şuydu: Gezegenler eşit zaman dilimlerinde eşit alanlar tararlar.
Sayfa 92 - pdfKitabı okudu
·
115 views
Gezegenlerin hareket yasalarını öğrenmekle yetinmeyen Kepler, bu devinime neden olan daha temel bir bilgiyi, Güneş'in dünyaların kinematiği üzerindeki etkisini de araştırmaya koyuldu. Gezegenlerin Güneş’e yaklaşırken hızlandıklarını, uzaklaşırken de yavaşladıklarını saptadı. Her nasılsa uzak gezegenler Güneş’in varlığından etkileniyorlardı. Manyetik etki de uzaktan hissedilen bir şeydi. Ve evrendeki çekim yasasının varlığını hayret verici biçimde sezinleyen Kepler, gezegenlerin devinimlerine neden olan şeyin altında manyetik etkinin yattığı fikrini öne sürdü.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.