Kitap Lozan Antlaşması'nı gün gün neredeyse anlatması, her iki tarafın konuşmalarına yer vermesi ve gazetelere yansıyanları dahi konu edinmesini gayet beğendim. Kitabın okunması ve şuan ki Türkiye'nin ana hatlarını çizen bir antlaşmanın hakkında asgari bilinmesi gerekenlerin bir özeti mahiyetinde olmuş.Lozan Antlaşması ile ilgili okudukça keşke dediğim tabiki bir kaç nokta var. Bu noktaları kitabı okuyacak arkadaşlarında dikkatle incelemesini, yazarın kendi düşüncelerini aktardığı kısımlara değil madde madde antlaşmanın üzerine konuşulanlara odaklanmasını tavsiye ederim ve tarihi kitapların da zaten böyle ele alınması gerekir. Birinci düşüncem şu ki Rus delegesi Çiçerin'in bizim adımıza dahi yaptığı savunmaları görünce İsmet Paşa (Askeri başarıları ve askeri yetenekleri biliniyor zaten) başarılı bir asker olabilir ama onun yerine güçlü bir diplomat gönderilebilirdi diye düşünüyorum. Adalar konusunda ne kadar eksik kaldığımızı, Limni Adasını mevzu bahis bile etmeyi unutmamızı bunu İngiliz delegesinin Türk Heyetine hatırlatması.On iki Adaları istemek bir yana sadece borçlarını konuşmamız ve taşlık kayalık diye 2 km ötedeki Meis Adasını verirken(Lozan antlaşması kesintiye uğradığı dönemde Türkiye'den müttefiklere gönderilen antlaşma teklifinde ve notada Meis adası unutulmuştu bunuda bizlere karşı görüşmeler başlandığında kullandılar), Romanya'da bulunan Adakale için Türk heyetinin çabalaması. Misak-ı Milli ilkesi ile gittiğimiz Lozan'da Misak-ı Milliye dahil olmasına rağmen"Batum","Kıbrıs"ve "Batı Trakya" gibi yerleri Romanya'da ki Adakale kadar bahis etmememiz. Hatta Trakya sınırında Dedeağaç'ı Bulgarlar'da isteyince onlardan yana tavır takınmamız. Musulu bizlere teklif ettiklerinde Kerkük ve Süleymaniye'yi bizlere teklif ettiklerinde Musul üzerinde bir ısrar gösterip burayı 9 ay içerisinde İngiltere ile Türkiye arasında çözülecektir diyerek çözülmediği taktirde Milletler Cemiyeti'ne konunun gideceğine dair olan maddeyi kabul etmemiz.(Milletler Cemiyetinde Tam bir İngiliz hakimiyeti mevcuttu) Sonuç olarak elimizden çıkması. Bunlar karşısında İsmet Paşa'nın diplomaside geri kaldığı fikri bende oluştu. Türkiye buradan güçlü bir diplomatla daha iyi çıkabilirdi.

LozanAli Naci Karacan · Türkiye İş Bankası Yayınları · 2014150 okunma

·

64 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Oğuzhan Turgut