İngiliz tarihçi Arnold J. Toynbee’nin 1952 de kaleme aldığı bu eser, ince hacmine rağmen müstesna bir yakın tarih felsefesi kaynağı. Toynbee bir Batılı olarak Dünya ile ilişkilerine bakıyor. Fakat Batı üzerinden değil Dünya merkezli bir okuma çerçevesinde yapıyor. Bu yüzden eserine Dünya ve Garp adını vermiş. Rusya ve Garp mevzunu, Komünizm x Kapitalizm çarpışması üzerinden ele alıyor. Komünizmin, Batılı aklından çıkan bir fikir olduğunu ve ruhsuz bir sanayi gücü ile kadim Rusya’yı körelttiğine vurgu yapıyor. Ayrıca bunun kendilerini (Batı) korkuttuğunu da belirtiyor. (Kitabın yazıldığı dönemde Soğuk Savaş sürat kazanıyordu.) Toynbee, hayatı boyunca araştırmalarında Türkiye ve İslam dünyasına titizce eğilmiş bir tarih felsefecisi. Burada da 1800 lerin sonundan 1950’lere kadar Türkiye’nin Garp ile ilişkisindeki hassas noktalara parmak basıyor. Ortaokul seviyesi tarih derslerinde aktarılması gereken fakat ne hikmetse ıskaladığımız hususlar. “Şu halde bu, Dünyanın Yunanlılar ve Romalılarla mücadelesi tarihinde son fasıldır. Yunanlılar ve Romalılar Dünya’yı silah kuvveti ile fethettikten sonra Dünya, bu fatihlerini hükümranlar ve tabiler veya Yunanlılar, Şarklılar ve Barbarlar arasında tefrik yapmaksızın bütün insanların ruhlarına hitap eden yeni dinlerine döndürmekle onları esir almış oldu. Dünya’nın Batı ile mücadelesinin bitmemiş tarihi içerisine Yunan - Roma tarihinin bu tarihi neticesi gibi bir şey devredilmekte midir? Bu hususta bir şey söyleyemeyiz; çünkü istikbal hakkında önceden haber veremeyiz. Yalnız anlıyoruz ki, bir defa tarihin diğer devresinde vaki olmuş bir şey, hiç değilse gelecekte saklı imkanlardan birisi olmalıdır.” Sayın Toynbee Dünya ile Batı arasındaki mücadeleyi zamanında Yunan - Roma ile dünyanın geri kalanı arasındaki mücadeleye benzetiyor. Ve bugünkü açmazın, yine geçmiş evkatta yaşandığı gibi din ve inanç üstünlüğü anahtarıyla açılabileceğini belirtiyor.

Dünya ve GarbArnold J. Toynbee · Yeni Zamanlar Yayınları · 201412 okunma

·

93 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

M. Talha Özmen