Gönderi
Naçizane "Otomatik Portakal" İncelemesi
Hani! Bir zamanlar Rabb'in, meleklere: "Ben yeryüzünde bir halife tayin edeceğim." demişti. Melekler: orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birisini mi halife yapacaksın? Oysa biz Seni övgü ile yüceltip kutsuyoruz." Dediler. Allah: "Ben sizin bilmediklerinizi bilirim." dedi. (Bakara/30)
“Eğer siz günah işlemeseydiniz, Allah sizi helak eder ve yerinize, günah işleyip, peşinden tövbe eden kullar yaratırdı.” (Müslim, Tevbe, 9-11)
Kitabı okurken aklımın her zerresinden geçen ayet ve hadisti bu paylaştıklarım.
Kitapta tartışılan problem; insanlık tarihi kadar eski olan "kötülük problemi"
Bir noktada yazarımız, zaten kitabın ana fikrini bir rahibin ağzından bize sunuyor; "Tanrı için, iradesizce iyilik yapmak daha mı iyidir, yoksa iradesini kullanarak kötülük yapmış birisi daha mı sevimlidir?"
Otomatik Portakal; herkesin "distopik" olarak sunmasına rağmen, bence distopik olmaktan çok felsefi bir kitap. Her satırında kötülük problemini ve insan iradesini tartışan yazarımız; bu alt metni sunabileceği ideal bir kurgu ile birleştirmiş ve ortaya başarılı bir eser koymuş.
Ayette belirtildiği üzere; insan günah işlemeye meyillidir ve hadisin de desteklediği düşünce "insandan iradesizce iyilik yapması değil, iradesini kullanarak olabildiğince kötülükten sakınması" istenmektedir. Eğer robot gibi, Ludovico'ya maruz kalmış biçimde iyiliğe programlansaydık; bu "Koca Tanrı'nın" istediği bir durum olmayacaktı.
Gerçi yazarın sunduğu alt metin İslam açısından bir problem değil, çünkü paylaştığım ayet ve hadiste zaten kötülük dediğimiz şeyin insandan sadır olan, insanın özünde var olan bir durum olduğu belirtiliyor. Aslolan ise bu kötü öze rağmen iyi olmayı başarabilmek.
Kült bir eser olmasını gayet anlayabildiğim Otomatik Portakal, bana bir kez daha edebiyatın ne harika bir şey olduğunu "tanıtladı"
·
61 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.