Karamazov Kardeşler, 1 Şubat 1879 yılında Russkiy Vestnik'te tefrika edilmeye başlanır.Büyük ilgi görür.Bu kitapta, baba katli, dinsel, ahlâksal ve felsefi açıdan geniş bir perspektifle okuyucuya sunulur.Geniş bir kitle, çara karşı yapılan suikast girişimleriyle ilişkilendirir romanı. Karamazov Kardeşler'in oluşum sürecinde Dostoyevski, V.Solovyov ile tanışır.Birlikte yaptıkları, Optina Pustin Manastır'ı ziyareti, Karamazov Kardeşler'in manastır yaşamı ve ideal kilise düzeni bölümlerinin yaratılmasında etkili olur.Alyoşa karakterini yaratırken de Soloyov'un düşüncelerinden etkilenir Dostoyevski. Kitapta, kendi yaşamında karşılaştığı acıların da izleri görülür. Dostoyevski, küçük oğlu Alyoşa'yı şiddetli bir sara krizi sonucu kaybeder. Kitabın bir bölümünde, evladını yitiren bir kadının Zosima'ya acılarını anlattığı hikâyede, kendi eşinin acılarına tercüman olur.Karamazov Kardeşler'de iyi ahlâkı, geleceği, mükemmelliği temsil eden kahramanına da bu adı verir. Dostoyevski, Karamazov Kardeşler'i yazarken, Friedrich Schiller'in de etkisi altındadır.Roman kahramanları olan Dimitri, İvan, Fyodor Pavloviç, Schiller'in dizelerini ezbere okur, Alyoşa, Schiller'in sanat anlayışına göndermelerde bulunur.Savunma avukatı Fetyukoviç'in konuşmasının içine bile Schiller'den bazı dizeler sıkıştırılır. George Sand'ın Mauprat ve Spiridion adlı eserleri ile Dostoyeski'nin Karamazov Kardeşleri arasında ilişki kuran eleştirmenler de olmuş. Karamazov Kardeşler, bir taşra kasabası olan Skotoprigronyevsk'de yaşayan, Rus kültürünün tüm toplumsal özelliklerini içinde barındıran, Karamazov ailesi ekseninde şekillenir. Ailenin babası Fyodor Pavloviç Karamazov, çıkarcı, bencil, cimri ve şehvet düşkünüdür.Fyodor Pavloviç Karamazov'un ilk evliliğinden Dmitri, ikinci evliliğinden Aleksey ve İvan olmak üzere üç çocuğu vardır. Çocuklara uşağı Grigori bakar.Fyodor Pavloviç Karamazov'un tecavüz ettiği Smerdiyaşa'dan da sara hastası Smerdyakov adlı bir çocuğu olur. Karamazov ailesinin üyelerinin her biri, Rusya'nın farklı bir özelliğini temsil eder.Baba ve Smerdyakov; Rusya'nın çürümüşlüğünü yansıtır.Alyoşa (Aleksey) evrensel sevgiyi ve ideal kilise düzenini temsil eder. Alyoşa karakteri kimi eleştirmenlerce yapay, inandırıcılıktan uzak bulunmuş. İyi ahlâkı ve mükemmelliği simgeleyen diğer kahraman Zosima'dır. Zaten Zosima'nın öğretileri, Dostoyevski'nin Ortodoksluk ve ideal kilise düzenini yansıtır. İvan, akılcı, kuşkucu, nihilist, kibirlidir.Smerdyakov, İvan'ın düşüncelerini eylem boyutuna taşır. Dimitri, Rus halkının en canlı örneğidir, kavgacılığı ile içip içip birilerini döver aynı zamanda işlemediği bir suçun cezasını da göze alır. Kadın kahramanlar olan, Liza, Gruşenka, Katerina, üç kardeşi saran aşk ilişkilerinde karşımıza çıkar.Üçü de gururlu, kibirli, birbirine benzer özellikler taşırlar. Kitaptaki çocuk karakterler ilgi çekicidir.Yaşlarının çok üstündedir algı düzeyleri. Karamazov Kardeşler, yapısal ve sanatsal özellikleri açısından, kimi eleştirmenlerce, inandırıcılıktan uzak bulunmuş.L.Grossman'a göre, Karamazov Kardeşler, kompozisyonundaki yetersizlikler nedeniyle, karışık ve çelişkili imgelerle doludur. M.Antonoviç'e göre ise amaç ve birlik eksikliği, her şeyin aşırıya kaçması, politik görüşlerin kötüye kullanılması gibi nedenlerden dolayı, sanatsallıktan uzaktır. Yıllar sonra tekrar okuduğum Karamazov Kardeşler, ilk okumanın coşkusunu yaşatmasa da yine merakla okuduğum bir okuma serüveni sundu bana. Bazı kitapları okuduğunuz ortamla hatırlarsınız.Öğrenci evimdeki coşkulu okuma günlerini tekrar yaşamak mümkün değil elbette.

Karamazov KardeşlerFyodor Dostoyevski · İletişim Yayınları · 202034.8k okunma

·

370 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özlem Akbaş