Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.37.24
Gönderi
Taoizmin ana edebi eseri Lao-Tzu'nun Tao Te Ching adlı eseridir.
Lao-Tzu'nun bu eserin tek yazarı olduğu hiçbir zaman kesinleştirilememiş. Öyle ki eserde metni oluştururken ya da tarihlendirirken yardım alındığına dair kanıt olabilecek herhangi bir diğer kişiye, olaya, yere ve hatta yazıya bile yapılan bir referans yok.
Diğer yandan eserin yazarına ya da yerine göre doğrulanamıyor olması da yine bir şekilde Taoizm felsefesine uygun; eser vardır ve önemli olan da budur.
Şamanizm okumaları yaptığımdan dolayı Taoizm ilgimi çekiyordu, ve en baştan daha doğrusu işin özünden başlamam en iyisi olur diye düşündüm. Taoizmin dini yönü, tipik ibadet tiplerinden çok Şamanizm ile ilişkilidir. Taoist rahipler genellikle kentsel bölgelerdeki tapınaklar ile ilgilenirler. Keşişler ve rahibeler kutsal dağlarda yer alan tapınaklarda yaşarlar. Çin'de çok sayıda kutsal dağ vardır ve hatta tapınakların bazıları bu dağların kenarlarında çarpıcı şekilde asılı haldedir. Genel olarak keşişlerin ve rahiplerin evlenmelerine izin verilir. İşleri, yaklaşık 1440 kitaptan oluşan kutsal metinlere tapılmasını sağlamaktır.
Yeşile olan aşkınızı depreştirecek, göğe bakarken maviden daha fazlasını görmenize yardımcı olacak bir eser. Doğanın ihtişamını ve insanın yaşamını daha iyi bir şekilde görecek; farkındalık kazanacaksınız. Hayatın anlamını salt anlamsızlık olduğunu ve anlam aramayı içselleştirmeniz gerektiğini öğütleyen mükemmel bir kitap bana göre.
Ve çeviri çok güzel, anlamlı. Bazı çevirmenler kitabı Çinceden İngilizceye çevrilmiş olan çevirileri baz alıp, İngilizceden Türkçeye çevirmişler falan. Saçmalık :d, diğer çevirilere göz attığınızda bu düşüncemi destekleyeceğinizi düşünüyorum. Çünkü Çin dili bilmeyen insanlar tarafından çevrilmiş eserler hakaret gibi bir şey. Kitabı doğru bir çeviriyle okuyamamak, kitap felsefesini sınırlayıcı kelimelerle daraltmaya çalışmak, onun ilkel özünü ihlal etmek anlamına gelir kanımca.
Kitabın özü de saf bir basitlik: Olan şeyleri, onları değiştirmek istemeden kabul et. Doğal düzeni incele ve onun aksine gitmek yerine ona uy.
'Bir şeyi değiştirme çabası direnç yaratır.' Doğanın sunduğu her şey bedavadır; insan doğaya özenmeli ve herkesi eşit olarak değerlendirmelidir.
Bazı düşünce okulları Tao'yu kaotik anarşiyi onaylamakla ve toplumsal normlara cevaplar vermemekle suçladı, fakat zaten, Taoizm de cevap diye bir şey yok.
Taoizm'in doğal akışına bağlanarak ve onun “hareketsizlik yoluyla eylem” felsefesini kabul ederek sonsuz bir huzur bulduğumu iddia edemem, ancak kendi içimdeki olumlu ve olumsuz enerjilerin çelişkisi devam ederken daha doğrusu ruhuma bir karmaşa hakim iken rahatladığımı da inkar etmemeliyim. (Bunun adı içsel huzur.)
Varoluşun karmaşıklıklarını kucaklamak, günah, ceza ve kıyamet günü ıstırabından sakınmak için sonsuz bir tapınmanın kurtuluşa giden yol olduğunu savunan tek tanrılı “korku temelli” dinlerin harekete geçirdiği mutlak ikiliklere ve kör inançlara ezici bir gölge düşüren zamansız bir yapıt olduğunu da belirtmeliyim.
Şimdi ise asıl meseleye dönebiliriz; düzensizliği, hiçliği ve yokluğu her şeyin yıkılmaz birliğinin parçası olarak kabul ediyorsak, neden kurtuluş için can atıyoruz? Bunun için, “Bilmediğinizi bilmekten daha iyi bir şey yoktur.”
Kitap bir çok açıdan insanın içini ferahlatacak bir eser, anlamsız ve boş hayatlarımıza yol gösterici, aydınlık bir yol. Daha da doğrusu kendi içinde bir yol, insan zihnini hırslar, gelecek planları ve arzulardan boşaltmanın ve doğanın alçakgönüllülüğün yumuşaklığı ve basit bir hayatın canlandırıcı kurtuluşuyla dolmasına izin vermenin en nadide yolu. Böylece Taoizm ifade edilemez, adı yoktur, bölünemez, işitilemez ve değişemezdir, kişi Tao'yu ne kadar çok çözmek isterse o kadar az çözüldüğüne dair kafa karıştırıcı bir şüphe doğurur.
Ahlaki öğretileri reddetmesi açısından çok sevdim, zira toplumsal ahlak normlarından nefret ederim. Paradoksal dilemmaları benimsemesi ya da başka herhangi bir yapay otorite'ye bağlanmaması ve kendisini Konfüçyüsçülük gibi diğer doktrinlerden ayırması çok özel, çünkü dayatılan ahlaki ilkelere dayanan görevlerden ziyade sezgiye, sağduyuya dayanıyor.
𝑇𝑎𝑜 𝑇𝑒 𝐶ℎ𝑖𝑛𝑔 cevaplar vermiyor çünkü sorulara gerek yok, sadece şekiller.
Sahip olduğunuzla yetinin; her şeyi olduğu gibi sevin. Hiçbir şeyin eksik olmadığını fark ettiğinizde tüm dünya size aittir. — Lao-Tzu
İnsanlar durup gözlemlerlerse işleri mükemmeliyetçi bir tavırla halletmeye çalışmayı bıraktıklarında, ilerlediklerini göreceklerdir. Ne kadar çok çaba sarf edip o kadar çok sonuçları görmeye uğraşırsanız daha az iş yapılır. Yani demek istediğim, Taoizmin felsefesi sadece olmaktır. Sonuçları düşünerek şu anı şekillendirmek önemsizdir, daha da doğrusu şu anı sürekli bir şekilde geleceği düşünerek ziyan etmek. Muad'Dib'in de dediği gibi; Şu an zaten sonsuzluktur.
Tao Te Ching, son derece yozlaşmış bir devletin yönettiği toplumda, mantıksız ve kibirli yöneticiler ile önlenmesi güç ahlakdışı davranışlarla eziyet çekilen bir ortamda derlendi. Eserin popülerliği yaygındı, hala da öyle. İnanılmaz sayıda, hatta İncil hariç tüm diğer edebi eserlerden daha fazla tercümesi yapıldı.
Önemli Taoist kavramlar; pasiflik ya da olayların doğal akışıdır. Bu yin ve yang ile doğrudan bağlantılıdır. Yin (karanlık/dişi) soğuğu, dişiliği, kötülüğü ve negatif prensipleri temsil eder. Yang (aydınlık/erkek) iyiliği, erilliği, sıcaklığı ve pozitif prensipleri temsil eder. Yin (karanlık taraf) dünyayı oluşturan nefestir. Yang (aydınlık taraf) ise cenneti oluşturan nefestir. Yin ve yang zıt kutuplar değildir; insanların kişisel durumlarda dayandıkları değerlerdir. Yin ve yang'in aynı gerçekliğin özdeş özellikleri oldukları söylenir. Yin ve yang'ın incelemesi, uygulaması ve okumaları kendi içinde bir felsefe haline gelmiştir. Asıl fikir, öğrencinin yin'in pasifliği, dinlenmeyi ve yansıtmayı ve yang'ın da hareket ve yaratıcılığı temsil ettiği hayatta dengeyi bulmasıdır. Aşırı uçlar zıt tarafa doğru bir geri salınım oluşturur. Bu nedenle hareketten pasifliğe ve yine harekete doğru sürekli bir hareketlilik vardır.
Taoizm de ölümsüzlük elde etmenin yolları ve araçları ile ilgili güçlü bir öğe bulunmaktadır. Yaşam boyunca inananlar Chi enerjisinin akışını artırmak için tasarlanan egzersizleri çalışıp uygularlar ve bazıları Tao ile birleşecek derecede meditasyon uzmanı olurlar.
Taoizmin Felsefesi yarattığı büyük etki düşünüldüğünde son derece şaşırtıcı bir şekilde, Lao Tzu yani yazarı hakkında çok az güvenilir bilgi bulunuyor. Her ne kadar bir asır civarı önce yaşamış olması olasılığı varsa da, muhtemelen MÖ 6. yüzyılda yaşamış. Konfüçyüs'ün çağdaşı olabilir (olmayabilir de). İddiaya göre Chu Jen köyünde doğmuş.
Yüzyıllar içinde Lao-Tzu hakkında mitler ve efsaneler ortaya çıktı. Bunlardan bir tanesine göre, annesi ona kayan bir yıldızı izlerken hamile kalmış ve atmış iki yıl boyunca karnında taşıdıktan sonra doğum yapmış. Uzun, kabarık beyaz bir sakal ile doğmuştu. (o zamanlar düşünüldüğünde hiç de şaşırtıcı bir aktarım değil).
Bir diğer inanışa göre ise 999 yıl yaşamıştı. (Biz Türklerde olduğu gibi dokuz rakamı Çinli soydaşlarımızda da son derece önemlidir.) Hikayeler, Lao-Tzu'nun Zhou hanedanlığının kraliyet bürokrasisinde arşiv sorumlusu ve bir akademisyen olduğunu anlatır. Antik Yunan filozofların birçoğu gibi Lao-Tzu da hiçbir zaman resmi bir okul kurmamış, onun yerine çevresine hem konuşarak hem de örnek olarak öğrettiği bir grup öğrenci toplamıştı.
Konfüçyüs ile buluştuğuna ve ikisi arasındaki görüşmelere ait kayıtlar varsa da, birçok uzman bu kayıtların muhtemelen yanlış olduğu ve sadece Taoistler tarafından yapılan Konfüçyüs karşıtı propaganda olduğu konusunda fikir birliğine varmışlardır.
Müritlerinin arasında Yinxi vardı. İnsanların yozlaşmasından ve materyalistliğinden yorulan Lao-Tzu, keşiş olarak yaşamak niyetiyle batıya yürüdüğünde, Yinxi onun takipçisi olmuştu. Yinxi, krallığın batı kapısında muhafızdı ve Lao-Tzu'yu tanıdı. Usta tarafından eğitilmek istediğini belirterek astroloji konusunda detaylı bir çalışma yaptığını ve bunun da ustanın yaklaşımının kehanetlerini fark etmesini sağladığını açıkladı. Yinxi, Lao-Tzu tarafından zorlu bir teste tabi tutuldu ve uzun yıllar süren bir çalışmadan sonra Lao-Tzu onu yükseltti ve tüm evrende bir gezintiye çıkardı. İki adamın arasındaki ilişki, usta ile öğrenci arasındaki ideal ilişkinin bir örneği olarak değerlendiriliyor felsefe camiasında.
Lao-Tzu'nun Felsefesi, Taoist felsefe belki de Zhuang Zhou'dan (Zhuangzi) bir alıntı ile anlatılabilir: "Temeli ruh olarak değerlendirmek, nesneleri bayağı olarak değerlendirmek, birikimi eksiklik olarak değerlendirmek ve sessizce ve tek başına ruhani ve akıl ile yaşamak; eskilerin Tao'sunun teknikleri burada yatar."
Kaynaklar,
1) Çin’de Metafizik, Epistemoloji, Siyaset Felsefesi ve Karşılaştırmalı Felsefe ⸻ Wen Haiming, Kaynak Yayınları.
2) Çin'in Karşıtlıklar Felsefesinin Kavranması ve Günlük Yaşantımıza Uyarlanması ⸻ Martin Palmer, Dharma Yayınları
3) Çin Felsefesi Tarihi ⸻ Fung Yu-Lan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
4) Çin Felsefesi Tarihi ⸻ D. T. Suzuki, Say Yayınları
5) İlkçağ Felsefesi; Hint, Çin, Yunan ⸻ H. J. Störig, Yol Yayınları (bendeki 1993, 2. basım)
6) Dinler Tarihi 101 ⸻ Peter Archer, Say Yayınları (syf. 80 - 87 arası.)
Ayrıca çok önceden Youtube videoları da izledim fakat deftere not aldığımdan dolayı linklerini bulamadım, malum bu tarz kapsamlı videolar bulabilmek için derinlere gitmek gerekir, öyle sebze meyve seçer gibi video bulamıyoruz; netice de Nietzsche Felsefesi değil bu.
Emeğinize sağlık dolu dolu bir inceleme olmuş 🙏
Öncelikle sitede bu tür detaylı ve derinlemesine yapılan incelemeler görmek beni çok mutlu ediyor, emeğinize sağlık. Gerçekten okurken keyif aldım. Ben de uzun zamandır şamanist okumalar yapma niyetindeydim, bu kitabın da bu denli köklü bir kitap olduğunu düşünememiştim. En kısa sürede okuyacağımı umuyorum.
Metninize ufak bir düzeltme: Türkçe ve Çince aynı dil ailesinden değil. Yapısal olarak da tarihi köken olarak da farklılar. Sadece coğrafik olarak yakınlık söz konusuydu zamanında, o kadar. Ödünçleme kelimeler bakımından haklılık payı var, onun dışında dil aileleri farklı.
yanlışımı düzelttiğiniz için teşekkür ederim, hemen düzelteyim incelemeyi
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.