Gönderi

342 syf.
·
Not rated
Gerçeğe ulaşmak
Nasıl ki 2 boyutlu bir evrende yaşayan bir canlının her şeyine bu boyuttan bakarak hakim olabiliyorsak ve kendisi bizi algılayabilecek kapasiteye hakim değilse (isteyene bunu daha detaylı açıklayabilirim, özet geçmek zorundayım) aynı şekilde 4. boyutu elinde tutabilen bir canlı da bizim evrenimizin hakimi olacaktır. Rick Sanchez'in Morty'ye söylediği gibi: "Zamanın hakimi olursan tüm evrenin hakimi olursun" Madame Blavatsky'nin Spinoza hakkında söylediği şey de aslında bununla ilgili. Spinoza'nın yüzüp yüzüp işin kuyruğuna geldiğini ancak son vuruşu yapamadığını söylüyor. Benim de kitabı okurken hissettiğim buydu. Ağzından çıkarması gereken baklayı tam olarak çıkarmıyor da sadece şapırdatarak yiyor gibi. Yanlış anlaşılmasın, Spinoza'yı veya kitabı eleştiren bir tavırda gözüküyor olsam da insanlığa katılmış en büyük eserlerden birisidir bana göre. Üzerine koyulanları okumak için bir geçiş aşaması olduğunu düşündüğüm için böyle yazıyorum. Hatta doğu felsefelerine merak salmış ve batı eğitimine maruz kalmış birisi olarak, batının ratio'sunun doğunun aklı'nı anlayabilmesi için okunmasının elzem olduğunu düşünüyorum. Nietzsche kendisi hakkında ne düşünüyor bilmiyorum ama ne kadar dindar birisi de olsa Tanrı'yı öldüren insanlardan birisidir Spinoza benim bakış açıma göre. Her şey aynı zamanda hiçbir şey demektir çünkü. Ya da balık-su alegorisi daha yakın olabilir anlatmak istediğim şeye. ---nebati mode on--- Epistemenin ontolojik yapısı gereği gerçek, insan aklının erişemeyeceği bir yerde bulunuyor olmalı, ilk paragrafta anlatmaya çalıştığım gibi. ---nebati mode off--- Buna 4. boyuttaki herhangi bir nesneye vuran kendinden daha büyük bir ışığın, nesnenin gölgesini evrenimize çift düşürmesini örnek gösterebiliriz (tabii benzetmeyi 3 boyutlu evrenle sınırlı yapmak zorundayım). Platon'un mağara alegorisine benzeyen (orada boyutlar 2 ve 3) bu yaklaşımla gidersek, bizim birbirinden farklı olarak gördüğümüz nesneleri bize "farklıymış gibi" gösteren bu "Işık"a tasavvufta "Aşk" adı verilmiş diyebiliriz (Arapça kelime kökenlerinin aynı olması da cabası). İncelememi uzun bulanlar için hülasası: Kitap güzel, okuyun.
Etika
EtikaBaruch Spinoza · Dost Kitabevi Yayınları · 20191,628 okunma
74 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.