Açıkçası bende karmaşık duygular uyandıran bir kitap oldu. Konu ilginç, anlatım akıcı ve özgündü ama sanki tüm bunların karışımını iyi yapamamış izlenimi uyandırdı bende.Ne iyi ne de kötü diyebiliyorum. Yazar 1898-1943 yılları arasında yaşamış, bir yazar için erken denebilecek 45 yıllık bir ömür. Ülkemizde *eleştirel gerçekçilik* akımının öncülerinden denmiş biyografisinde. Anadoluda çıkrıklarla dokuma yapan bir köye gelen makineler ve sanayileşmenin etkilediği bir köy... Köylülerin buna isyanı... Kıtlık ve ağır vergiler altında inleyen köyde peygamberlik iddiasında bulunan alevi bir kadın ve onun örgütlediği bir isyan. Arka planda çok farklı sosyo-ekonomik nedenlerin olduğu ama mezhep çatışması olarak gösterilmek istenen bir ayaklanma... Roman bireyin dünyasından çok toplumsal meselelere yoğunlaşmış. Bu da karakterlerin sönük ve silik kişiler olmasına neden olmuş.Belirgin karakterlerden ziyade herkese yoğunlaşmış bir anlatım. Alevilik meselesine ve dine bakışını çok problemli gördüm. Konuyla ilgili kaynaklara da bakmak yerine toplumdaki bazı örneklere bakarak çıkarımlarda bulunmuş. Hele de kadın karakterler ve kadınlar konusundaki görüşleri kurgu da olsa fecaat gibi geldi bana. *Kadın peygamber de olsa aşığını aldatır.* cümlesini ne edebi olarak ne de düşünsel olarak çözemedim. Roman boyunca kadın karakterlerle ilgili çizdiği profil silik, sönük, acımasız, şehvetli ve ilerisini düşünemeyen gibi özelliklerdi . Belki bir roman içinde bu tarz kadın karakterler bulunabilir ama romanda olumlu denilebilecek tek bir kadın karakterin bulunmaması kurgu gerçekliğine bile uymuyor bence. Romanı Osmanlı'nın son dönemleri, Cumhuriyete evrilme, dönem insanının ve toplumunun bireysel, sosyo-ekonomik yapısı,din algısı,para, üretim, emek, makine ve bunların insan ilişkilerine etkisi konusuna *birazcık* nostaljik bakmak isteyenler için öneririm. Döneminin koşullarına göre değerlendirilmek şartıyla bir nebze tat verebilir diye düşünüyorum.

Çıkrıklar DuruncaSadri Ertem · İthaki Yayınları · 2021537 okunma

·

162 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Suat Serenkili