Mustafa Kemal'in yüzbaşı rütbesi ile Makedonya'daki 3. Ordu Tatbikatında görev yaptığı sırada İttihat ve Terakki cemiyetine bağlı genç subaylar meşrutiyeti yeniden ilan etmesi için Padişah 2. Abdülhamit'e baskı yapmaya başladılar. İttihat ve Terakki cemiyetine üye olan kişiler ülkenin her tarafından Osmanlı sarayına tehditler içeren telgraflar çektiler. Bu arada İttihat ve Terakki cemiyeti üyelerinden kol ağası Niyazi Bey 3 temmuz 1908' de 200 kişilik bir askeri kuvvetle ve çok fazla sivilin katılımıyla dağa çıkarak isyan etti. İsyan giderek büyümeye başladı. Baskılara dayanamayan 2. Abdülhamit 24 temmuz 1908'de Meşrutiyeti yeniden ilan etmek zorunda kaldı. Osmanlı Devleti'nin ilk Anayasası olan Kanun-i Esasi yeniden yürürlüğe konularak Meclis-i Mebusan açıldı. Ancak İttihat ve Terakki cemiyeti yönetime tam olarak hâkim olamadı. Cemiyet içinde anlaşmazlıklar baş gösterdi. Bu arada meşrutiyet karşıtları ve İttihat ve Terakkiden rahatsız olanlar da ordu içerisindeki harp okulu mezunu olmayan subayları ve rütbesiz askerleri hükümete karşı kışkırtmaya başladılar. Gerilimin tırmandığı günlerde Meşruti yönetime karşı sert yazılarıyla tanınan Serbest-i Gazetesi başyazarı Hasan Fehmi, Galata Köprüsü üzerinde öldürüldü. Meşrutiyet karşıtı çevreler cinayetten İttihat ve Terakki cemiyetini sorumlu tuttular ve Hasan Fehmi'nin cenaze töreni büyük bir kitle gösterisine dönüştü. Cenazeden beş gün sonra o dönem kullanılan Rumi Takvimle 31 Mart 1325 tarihinde İstanbul'da büyük bir ayaklanma çıktı. İsyancılar sloganlar eşliğinde Mebusan Meclisini bastılar. Mektepli subaylar, gazeteciler ve Meşrutiyet yanlılarına saldırılar oldu. Olaylar İttihat ve Terakki cemiyetinin merkezi Selanik'te duyulunca burada meşrutiyet taraftarlarınca büyük bir miting düzenlendi. Meclise, hükümete ve saraya olayı protesto eden telgraflar gönderildi. İttihatçı subayların girişimi Mahmut Şevket Paşa komutasında bir ordu oluşturuldu. Kurmay başkanlığını Mustafa Kemal'in yaptığı Hareket Ordusu İstanbul'a gelerek isyanı bastırdı. Suçlu görülenler yargılanarak cezalandırıldı. 27 Nisan 1909 'da yeniden toplanan Mebusan Meclisi ayaklanmada rolü olduğu gerekçesiyle 2. Abdülhamit' i tahttan indirdi ve yerine 5.Mehmet Reşat'ı padişah ilan etti. 30 Nisan 1909 tarihinde 31 Mart olayını bastıran birlikler kışlalarına dönmeye başladılar. Mustafa Kemal'de 22 Mayıs 1909 'da yeniden Selanik'e gitti. İYİ OKUMALAR:)

31 Mart İsyanıEcvet Güresin · Cumhuriyet · 199815 okunma

·

65 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

乙∑Ħ尺凡a