Şia'nın günümüze kadar varlığını sürdüren en büyük ve en önemli kollarından biri İmâmiyye'dir. İmâmiyye Şiası, imamların sayısını on iki ile sınırlandırarak diğer Şii gruplardan ayrışmıştır. Bu ayrışmayla birlikte İmâmiyye Şiası, bazı kavramları inanç esası haline getirerek kurumsal bir kimliğe kavuşmuştur. Bu kavramlardan biri de gaybet inancıdır. Gaybet, imamların ölmeyip ortadan kaybolarak gizlendiği ve kıyamete kadar ömürlerinin uzatıldığı şeklinde Şii literatürde yer almaktadır. Doktora tezinin kitaplaştırılmasıyla ortaya çıkan eserde Prof. Dr. Cemil Hakyemez, hicri birinci asrın sonlarına doğru Keysâniye'nin Muhammed b. Hanefiyye'yi merkeze alan iddialarını ilk gaybet fikirleri olarak değerlendirmektedir. Bu noktada gaybet fikrinin, başarısızlıkla sonuçlanan Şii isyanlar neticesinde taraftarlarının dağılmasını büyük oranda engellediğine dikkat çekmektedir. On Birinci İnam Hasan el-Askeri'nin (6. 260/874) yerine bir imam tayin etmemesi üzerine imâmeti zorunlu gören Şia içinde ciddi tartışmalar meydana gelmiştir. İşte bu noktada yazar, İmâmiyye'nin mevcut tartışmaların önüne geçmek, imâmetin kesintiye uğramadığını göstermek amacıyla ilk baştaki tutumunun aksine, zorunlu ve şarta göre mecbüri olan gaybet inancını kabul ettiğini iddia etmiştir. Ayrıca yazar bu noktada Hasan el-Askeri'nin gaybetteki On İkinci İmam olarak iddia edilen bir oğlunun olup olmadığı konusunda tereddütlerini bildirmektedir. Fırak yazarlarının böyle bir oğulun olmadığını vurgulaması, olduğunu iddia edenlerin ise çelişkili bilgiler sunması yazarın bu tereddüdündeki haklılığını ortaya koymaktadır. Yazar, İmâmiyye kelamcılarının gaybet inancını mantıksal zemine oturtmak için ortaya koydukları fikirlere değindikten sonra İmâmiyye'nin diğer Şii gruplardan ayrışmasıyla birlikte gaybetin değişmez bir İmâmi inanç esası haline geldiği sonucuna ulaşmaktadır.

Şia’da Gaybet İnancı ve Gaip On İkinci İmam El-MehdiCemil Hakyemez · İSAM / İSLAM ARAŞTIRMALARI MERKEZİ · 20163 okunma

·

13 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Hasan Aldemir