Romantikler ve Nihilistler
Dünyanın en kadim uğraşlarından, yaradılıştan bu yana, Habil ile Kabilden bu yana, insanların huzurunu bozan, belki de yaşama içgüdüsüne yardımcı olan, yüreğine uğramamış kişi bırakmayan bir durum vardır; Çatışma. Gerek içsel çatışma, gerek nesiller arası çatışma, gerek köylü kentli çatışması,gerek bireyler arası çatışma, gerekse de olgusal, fikirsel çatışmalar... Her insanın başının belası, yaradılışının nişanesi, günlük hayatı adeta sürükleyen, yürüten çatışma.
Babalar ve Oğullar bu çatışmanın tam merkezinde ki birçok kişiyi, durumlar ve olaylar içerisinde ortaya sunuyor. Konu olarak çok modern gibi duruyor ki öyledir de, tartışılması günümüzde dahi sevilen şeyler, 19. Yüzyıl Rusyasında, muazzam yalın ve gerçekçi dille verilmesi çok hoşuma gitti. Bazarovun Nihilist olması kadar, her ne kadar diliyle yadsısa da, Romantikliğinden kopamaması bence kilit noktaydı. Duygu ve mantığın çatışması...Yani aşkın, kadınların her şeyin önüne geçip tüm ideallere sırt çevirtebildiğinin vurgulanması, aynı zamanda toprağa, Rusyaya, geleneklere de tamamen sırt çevirememesi anlamına geliyordu. Yani kadın Rusyaydı, hayattı. Gerçekten ideal olarak istediğimiz kadar otoriteye karşı, geleneklere kızgın, insanlara sevgisiz olalım iş pratikte o kadar kolay olmuyor. İçsel bir güdü, belki doğuştan gelen, hatta kesinlikle doğuştan ve yetiştirilmeyle gelen duyguları aşmak çok zordur. Bunun çatışmasını otoriteye, geleneğe, her şeye karşı olan Bazarovun ve diğer Babalar ve Oğullar karakteriyle çok çok iyi anlatmış Turganyev.
Nihilizmi kendimde sevip, bazen pençesine düştüğümü hissettiğim olur. Ama herkes gibi ondan kaçarım çünkü onunla anlamlı, anlamsız bir hayat yaşamak çok zordur. Bazarov da bu çatışmayı içinde yaşıyor. Kitabın çoğu yerinde de bu kesin bir şekilde ortaya çıkıyor. O katı bir nihilist değil bence. Nihilizm yaşamayı daha net biçimde reddeder, Bazarov ise aşkla, içten içe hala yaşama bağlı kalmaya çalışıyor. Muazzam...
Bazarovla Pavelin düellosu da tüm romanı özetler nitelikteydi. Bir tarafta gelenek ve bir tarafta gelecek... Biri diğerini öldürmek zorundadır. Ve şu sözler dökülür ağızdan;
"Birbirimizi yok etmeye kararlı olduğumuzdan kuşkum yok; ama bunu yaparken neden gülmeyelim, utile ile dulci** birleştirmeyelim? Bakın: Siz bana Fransızca söylüyorsunuz, ben size Latince karşılık veriyorum." **Yararlı olanı hoş olanla. Müthiş...
Son olarak Turgenyevi ilk defa okudum ve dönemin ve tüm dönemlerin en iyilerine, Dostoyevski, Tolstoy, taş çıkartmış. Müthiş bir duygu verme yeteneği var, betimleme, kurgu ve karşılıklı konuşmalar da çok iyi ,çok beğendim.İleride kesin tekrar görüşmek, okumak isterim...
