"Tarihi değiştiren olaylar" ne demektir? Bu cümleyi herhangi bir yerde duysam, sanki birileri sonradan bir olayı bir yere koymuş ve bu hareket sebebiyle tarihin olması gerektiği yerden başka bir istikamete yönelmesine sebep oluyormuş gibi geliyor. Halbuki, teorik olarak, gelecekten geçmişe bir müdahale söz konusu olamaz. Ama, şu da kesindir ki, geçmişte yaşanmış bir olayın verileri de mevcut olmasına rağmen ne olduğu, nasıl olduğu ve nasıl anlaşılması gerektiği üzerine birbirinden apayrı yorumlar yapılabilmektedir ve bu da tarihin (yukarıda ifade ettiğimiz gibi) teknik olarak değişmese de yorumlama sahasında farklılıklara uğramasına sebep olmaktadır. Burada şu soruya cevap bulmalıyız: Tarih yorumlanırken değişebilir mi? Yaşadıklarımız o hâlleriyle açık ve net bir şekilde tarihe kaydolunmuyor mu? Yapılan yorumlar, hakikatten farklı olduğunda tarih değişebiliyor mu? Cevap: Hayır. Her geçen saniye tarih olmaktadır ve kimse onun kendiliğine bir halel getiremez, kötü bir olay olmasa bile. O hâlde, bir olayın aslından farklı olarak yorumlanmasıyla tarihin "değişmiş" gibi görülmesinin sebebi nedir? Yorumlandığı zamanın şartları, yorumlayanın ilmi, fikri, siyasi vb altyapı kapasitesi... Bu gibi sebeplerden ötürü, tarih zamandan zamana "değişmiş" gibi görünebilmektedir. Bu mevzuya misâl olarak "Fransız İhtilali"ni gösterebiliriz. Bu ihtilalin tarihi değiştirme kuvvetini ancak şimdi anlayabiliyoruz. O zamanlar, başlarda, Fransız halkı yüzyıllara mâl olacak bir hareketin aksiyonerleri olduklarını elbette bilmiyorlardı. Bilinen ve tatbik edilen, resmi tarihe göre, devletin işlemez hâle gelen iktidarını alaşağı etmektir. Tarih belli, 1789; mekan belli, Fransa; failler belli, millet ve asker; olay da belli, ihtilal; fakat bu olaya yüklenen kıymet yıllara göre farklılık göstermekte, yani her insan için tarihin kıymeti değişmekte, bir bakıma tarih değişmekte. O zamanlar, insanlar rıhtımdan Eminönü'ne bakıyor gibiydiler; görebildikleri kısıtlıydı. Biz ise vapurla Boğaz'a açılmış ve tüm Eminönü ile temaşa edebiliyoruz. Ama Eminönü değişiyor mu? Sadece fark olunan değişiyor, Eminönü değişmiyor. Tüm anlatmak istediğimiz özetle şudur: Tarihî vakıa mutlaktır fakat eldeki imkanlara göre vakıanın nihâyetinde varılan noktalar değişebilmektedir. İşbu eserle de bizler, günümüzden Fransız İhtilali'ne "içeriden" bir bakış imkânı buluyor ve olayın sonucunda vereceğimiz hükme dair daha kesin malumatlara sahip olabiliyoruz. Bu eser asıl eserin bir muhtasarı olmasına rağmen bizlere "özet" mâhiyetinde bir "Fransız İhtilali'ne Giriş" imkânı sunmaktadır. Tavsiye olunur. İyi okumalar dilerim. Muhabbetle.

Fransız İhtilâliAli Reşad · Sebil Yayınları · 200611 okunma

·

27 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ebubekir Marabaoğlu