Psikolojik zorbalığın uç noktası: Gaslighting nedir? 'Gaslighting'e maruz kalıyor musunuz?
GASLİGHTİNG NEDİR?
Gaslighting, bir psikolojik manipülasyon ve taciz yöntemidir. Bireyi kendi hafıza, algı ve akıl sağlığını sorgulayıp irdelemeye iten bir çeşit kötü yönlendirmedir. Bireyde veya seçilen grupta şüphe uyandırma, kalıcı inkâr, çelişki ve yalan yoluyla peyderpey dikte edilir ve fark edilmesi kimi zaman güçtür.
İLGİNÇ ÇIKIŞ NOKTASI
Terimin adı, Gas Light (Gaz Lambası) adlı 1938 yapımı bir oyundan gelmektedir. Oyundaki erkek karakter eşini deli olduğuna ikna etmeye çalışır ve gaz lambasını söndürdüğünde eşi bunun gerçek değil uydurulmuş bir şey olduğunun farkına varır.
Bir başka görüş ise gaslighting kavramının 1940’larda yayınlanan “Gaslight” isimli bir filmden geldiğidir. Ingrıd Bergman’ın başrol oynadığı söz konusu filmde; kötü niyetli kocanın sistemli telkinleriyle aklını yitirdiğini sanan bir kadının hikayesi anlatılıyor.
BU ÜÇ AŞAMAYA DİKKAT EDİN
Gaslighting yaşanan ikili ilişkilerde baskın olan birey idealleştirme, değersizleştirme ve gözden çıkarma şeklindeki üç aşamayı izler.
✓Baskın olma ve manipüle etme amacındaki birey ilk olarak birlikteliklerinin harika olduğu algısı yaratıp hayran olma safhasına geçer.
✓Bir sonraki ve en zor olan evre, yani değersizleştirme evresinde hayranlık duyulan birey sorunlu, ideal olmayan ve hiçbir şeyi beceremeyen bir kişiye evriltilir.
✓Gözden çıkarma safhasında ise mağdur terk edilerek yeni arayışlar içine girilir. Bu dikteye maruz kalan kurbanlar sık sık kendilerini özür dilerken bulabilirler.
EN SIK KULLANILAN GASLİGHTİNG CÜMLELERİ
•Çok hassasın ya da çok kırılgansın.
•Böyle olacağını söylemiştim.
•Eğer bu kadar kötüysem neden benimle kalıyorsun?
•Yardıma ihtiyacın var, sen iyi değilsin.
•Ben böyle bir şey söylemedim.
•Biraz güçlü ol.
•Her şeyi benden isteme ya da tek başına bir şey yapamazsın.
•Bu konuyu çok abarttın.
•Sana asla zarar vermem!
•O sözleri sinirle söyledim!
cumhuriyet.com.tr/saglik/psikoloj...
·
78 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.