Gönderi

Akıllandık artık. Her bakımdan daha alçakgönüllü olduk.İnsanı artık "tin"den, "tanrısallık"tan türetmiyoruz. Onu, geri, hay­vanların arasındaki yerine koyduk. En güçlü hayvandır o bizim için, çünkü en kurnazıdır: bunun bir sonucudur tinselliği. Öte yandan, burada da dilegelmek isteyen bir kendini beğenmişlik­ten koruyoruz kendimizi: sanki insan, hayvanların gelişmesinin büyük artniyetiymiş gibi. Hiç de yaratının tacı değildir o; her varlık, onun yanında, eşit bir yetkinlik basamağında durur… Bu­nu savlamakla bile çok fazla şey savlamış oluyoruz. İnsan, göre­celi olarak, en bozuk yapılı hayvan, en hastalıklı hayvandır, iç­ güdülerinden en tehlikeli biçimde sapıp uzaklaşmış olan hayvan tabii , bütün bunlarla, aynı zamanda hayvanların en ilginci Hayvanlarla ilgili, ilk kez Descartes, saygıdeğer bir cesaret­le hayvanı makine olarak anlamayı göze almıştı: bizim bütün fiz­yolojimiz bu önermenin kanıtlanmasına yöneliktir. Hem mantık açısından da insanı bir yana ayırmıyoruz, daha Descartes'ın bile yaptığı gibi: bugün insanla ilgili kavranan ne varsa, onun maki­ne olarak kavrandığı kadarıyla geçerlidir. Eskiden insana, daha yüksek bir derecelenmenin çeyizi diye "özgür istem" verildi: bu­ gün biz ondan istemini bile, bundan artık bir yeti anlaşılmaması gerektiği anlamında, geri aldık. Eski "istem" sözcüğü yalnızca bir sonuç durumunu imlemeye yarar, kısmen çelişen, kısmen uyuşan bir sürü uyarıyı zorunlukla izleyen bir çeşit tekil tepki­yi: istem işlemiyor artık, devindirmiyor artık... Eskiden, insanın bilincinde , "tin"de, onun yüksek kökeninin, tanrısallığı­ nın kanıtı görüldü; insanı yetkinleştirmek için, ona, kap­lumbağa gibi duyularını içine çekmek, yeryüzüyle alışverişini kesmek, ölümlü beden örtüsünü bir yana atmak salık verildi: böylece geriye onun asıl önemli olan yanı, "saf tin" kalacaktı. Bu noktada da aklımız başımıza geldi: bilinçlenme, "tin", bizim için, organizmanın göreceli bir yetkinsizliğidir, bir deneme, ta­dına bakma, yanılma, bir sürü sinir kuvvetinin gereksizce har­candığı bir çabalamadır, bir şeyin yalnızca bilinçlendirilmek­le yetkin hale getirileceğini yadsıyoruz. "Saf tin", safi aptallıktır: sinir sistemini ve duyulan; "ölümlü örtü"yü, hesap dışı bırakır­ sak, yanlış hesap yapmış oluruz başka bir şey değil!"
·
23 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.