İskoç düşünür ve iktisatçı Adam Smith'in bu kitabının, malum olduğu üzere klasik ekonominin temel eserlerinden biri olduğu söylenir. Smith bu eserinde milletlerin zenginlik ve varlıklarının ne olduğunu ve nasıl oluştuğunu açıklıyor. Temel olgular olarak da liberalizm, arz-talep ilişkisi, iş bölümü, üretkenlik ve özgürlük ön plana çıkıyor. En dikkat çekici nokta ise Smith'in, zenginliğin temel kriterinin ulusun elindeki mevcut altın, gümüş rezervi veya diğer ticari metaların olduğunu söyleyen merkantilist anlayışa şiddetle karşı çıkması ve serbest piyasayı yani liberal ekonomiyi savunması. Keza serbest piyasada herhangi bir zanaatçı veya imalatçı zaten kendi çıkarını düşünerek ticari sirkülasyonda etkin rol alacak, kendisinin yönlendirilmesiyle etki edeceği ticari katkıdan daha fazla etki edecek ve dolaylı olarak ülkesinin ekonomisine maksimum katkıyı yapacaktır. İç pazarı canlandırmak için ithalata ek vergi veya yasakların koyulması da her halükarda ulusun zararınadır. Yani dışarıdan bir müdahale olmazsa tüm ekonomik süreç adeta görünmez bir el tarafından yönlendiriliyormuş gibi ulusa maksimum faydayı sağlayacak şekilde sorunsuz olarak işleyecektir. Şayet üretilecek mal başka bir ülkeden çok daha ucuza temin ediliyorsa bu malı ithal etmek daha mantıklıdır ve böylelikle o alandaki iş gücü başka bir alana kaydırılarak herhangi bir kayıp yaşanması önlenmiş olur. Yok eğer iç pazarda dışarıya göre daha ucuza üretilebiliyorsa o zaman da bu ek vergi ve yasaklar gereksiz olur. Smith'in sanayi devrimine doğrudan şahit olması önemli bir ayrıntı. İktisat ve ekonomi ekseninde ufuk açması açısından oldukça anlaşılır bir şekilde ifade edilen harika analizler ve ön görüler mevcut. Bir iktisat kitabı olduğu kadar bir tarih kitabı da olduğu söylenebilir keza kitabı okurken ister istemez o dönemin Büyük Britanya tarihine de tanık oluyorsunuz.

Ulusların ZenginliğiAdam Smith · Say Yayınları · 2018839 okunma

·

39 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Halit YAŞGÜÇ