Akif Paşa varlıktan nefret ederek yokluğu övüyor, Şinasi kâinatta güzel ve ilahî bir nizam buluyor. Namık Kemal yokluk ve varlık meselesini bir tarafa bırakarak insana döndü ve onda düşünce, irade, hürriyet gibi ulvi cevherler keşfetti. Ziya Paşa da Şinasi gibi kâinata, Namık Kemal gibi insana bakar fakat bunları tefsir tarzında onlardan ayrılır. İlk edebî Tanzimat neslinden sonra gelen Abdülhak Hâmid ile Recaizade Ekrem, kuru ve mücerret fikre karşı duyguyu, vuzuha karşı müphemiyet ve esrarı, çıplak neşir ifadesine karşı şairâne üslubu hâkim kılmak suretiyle edebiyatımızda yeni bir çığır açacaklardır. Şinasi'nin şiir dilinde yapmak istediği inkılâp daha Namık Kemal tarafından unutulmuştu. Hâmid, yüce duygular ve düşünceler adına gramere meydan okudu. Recaizade'de dil gayet zevksiz bir seviyeye düştü. Naci, bu çöküşe karşı dili ve âhengi müdafaa etti. Cenab, tabiatta, insan ruhuna benzer bir ruh, bir "ruh-i kâinat" olduğunu farz eder. Faik Ali, kozmik duygu ile Servet-i Fünunculardan, Fikret'ten çok Cenab'a yaklaşır. Mizaç ve karakter bakımından Namık Kemal'i hatırlatan ve gençlik yıllarında onun tesiri altında kalan Süleyman Nazif'in basmakalıp bir vatan edebiyatına düşmeyişinin başlıca sebebi, Servet-i Fünun nesline mensup olması ve bu neslin estetik görüşlerini benimsemesidir. Haşim, empresyonist tablolar vücuda getirir. Onda çizgiden çok renk hâkimdir ve renkler birbirleriyle kaynaşır. Celal Sâhir, II. Meşrutiyet devrinde muayyen bir şöhrete ulaşmış fakat başarılı eserler vücuda getirememiş bir şairdir. Tahsin Nahit de Fecr-i Âti grubuna mensup bir şairdir. Hamdullah Suphi'de mâbetler, Yahya Kemal'in şiirlerinde olduğu gibi millî ve dinî bir duygu uyandırmaktadır. Emin Bülend, genellikle kadınsı bir duygululuk ve süslülüğe meyilli olan Fecr-i Âti şairleri içinde en erkek sesli olanıdır. Bu duyuş tarzı belki de onun Serdâr-ı Ekrem (Başkumandan) Ömer Paşa'nın torunu olmasıyla ilgilidir. Ali Canip Yöntem'in şiirinin o devir için yeniliği, mensup olduğu neslin estetik görüşünü günlük Türkçe ile anlatmasındadır. Rıza Tevfik'in dünyaya bakış tarzı kuvvetle estetik ve müphem şekilde mistiktir. II. Meşrutiyet devrinde nesirde ve nazımda günlük dili yazı dili hâline getiren Millî Edebiyat taraftarları, Cumhuriyet'ten önce bu dille güzel eserler meydana getirmeye başlamışlardı. Orhan Seyfi Orhon da bu akım içinde dili en iyi kullananlardan biri olarak tanınmıştır. 
Mehmet Kaplan
·
65 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.