Latin Amerika'nın Kesik Damarları kitabına ait incelemeye şöyle başlamıştım.
" Ateşler içinde yanasın Colomb. İnim inim inleyesin Colomb "
Bunun nedenlerini de uzun uzun yazmıştım. Hatta şuraya bırakayım.
#49748208
Stefan Zweig'in bu kitabıni okurken aslında Kolomb 'un yaşadığı süreçte ve ölümünden sonra az çekmediğini biraz anlar gibi oldum. Çünkü 15.yuzyila kadar bilinen üç kıtanın ardından ayak basılan dördüncü kıtaya kendi isminin verilmemesi bile onun için yeterince eziyettir diye düşündüm.
Amerigo, Floransa 'li denizci Amerigo Vespucchi'nin biyografisi. Ama söz konusu ' yeni dünya ' olunca Cenova'li denizci Kristof Colomb figüran olarak kalamazdı. Nasıl buluştular, kısaca bahsedelim...
Hristiyan Avrupa Katolik engizisyonun altında ateşlerde yanarken, giyotinlerde başları kesilirken, Hristiyan dünyası kendi kabuğuna çekilmişken, Hindistan ve Çin'deki zenginliklerle ilgilenmemislerdi. Özellikle kıtanın başlıca zenginliği ipek ve baharat, Avrupa'da altınla yarışıyordu. Ve bilinen dünyada doğuya giden tek yol Kızıldeniz üzerindendi ki, bu yolun kontrolü de Müslüman Osmanlı'lardaydi. Dolayısıyla Avrupa'dan doğuya yolculuk oldukça maliyetliydi.
15. yüzyılda herhalde artık bıçak kemiğe dayandı ki, Avrupa yeni yollar aramak üzere harekete geçti. Bunda gezgin Marco Polo 'nun doğuya yaptığı seyahat ve oradan aktardığı bilgiler de rol oynamış olsa gerek. Kolomb İspanyol kraliçesini ikna ederek, ona kıtanın tüm zenginliğini ayaklarınin dibine sürmeyi vaat ederek denize açıldı. Hatta İlk olarak Osmanlı 'ya başvurmuş, ama bizim padişah, " ne saçmalıyor bu gavur kefere" diyerek yol vermiş.
Ve Colomb Afrika'yi dolaşarak karaya çıkar. Karaya çıktığı yer Küba 'dir ama o Hindistan' a ulaştığını sanmıştır. Geriye döndüğünde vaat ettikleri biryana getire getire birkaç yüz köle getirmiştir.
İşte burada şans Vespucchi'nin yüzüne güler. Tek gayesi keşif yapmak, yeni yerler görmek olan bu denizci kimseye birşey vaat etmez. Son derece hümanist biridir. Yaptığı dört yolculuktan sonra bu kıtanın novus mundus olduğunu, yeni bir kıtaya geldiğini ilan eder ve bu tezlerini yayımlar.
Gürültü de burada kopar. Kolomb'cular bir yanda, Vespucchi'ciler bir yanda dalaşır dururlar. O günlerde meşhur bir tarihçinin de kıtaya Amerika adını vermesi ve bu ismin yaygınlaşması da ateşin üzerine benzin doker.
Soru şu, Zweig 'in okura bıraktığı soru aslında. Vespucchi, büyük bir denizci, kaşif, kıtaya kendi adının verilmesine değer bir kişi mi, yoksa bir dolandırıcı mi?
Elbette dolandırıcı değil.
Zweig ' in biyografi serisinin ilk kitabiydi, devamı gelecek..
AmerigoStefan Zweig · Can Yayınları · 20141,606 okunma
·
100 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.
