“Hüccetül İslam” yani “İslam'ın Delili” namı ile anılan İmam Gazali, hayatı boyunca İslam’a hizmet etmiş ve çeşitli mücadeleler sergilemiştir. Yaşadığı dönemde başta Bâtıniler olmak üzere bidat fırkalarına ve İslam’ı doğru bir şekilde yaşamayan ve anlatmayan hocalara ve şeyhlere karşı mücadele etmiş, bunların karşısında İslam’ı daha iyi anlatabilmek için yüzlerce eserler yazmıştır. Ömrü boyunca günde ortalama 40 sayfa eser yazdığı tahmin edilmektedir. Gazali’nin en çok bilinen eseri “İhya-u Ulumi’d-Din”, “din ilimlerini diriltmek” anlamına gelir. Tarih boyunca Müslümanların, Kuran’dan sonra en çok okuduğu eser olarak bilinir. İhya, ilmihal bilgileri ile birlikte ibadetlerin kalbi ve ruhi yönlerini de anlatır. Bu nedenle ona sadece bir ilmihal eseri olarak bakmak doğru değildir. Gazali ilmihal bilgilerini Şafii mezhebine uygun olarak vermektedir. Diğer mezheplerden olan kişiler bu eseri okurken, kafa karışıklığı oluşmaması için, kendi mezheplerine yönelik uygulamaları da öğrenmesi gerekir. Eserin 4. Yani son cildinde tövbe, sabır ve şükür, korku ve ümit, fakirlik ve zahitlik, tevhid ve tevekkül, sevgi, özlem, kaynaşma ve memnunluk, niyet, ihlâs ve doğruluk, murakabe ve muhasebe, tefekkür, ölüm ve sonrasını düşünmek konuları yer alıyor. Eserde geçen bir bölüme göre, kul korku ve ümit dengesi ile hareket etmelidir. Buna göre, korku cephesi ile Allah’ın Celal sıfatından çekinerek hareket etmeli ve yaptıklarının cezasını çekeceğini unutmamalıdır. Ümit cephesi ile de Allah’ın Cemal sıfatını düşünerek onun affedici özelliğini, yani Rahmet yönünü unutmamalıdır. Yani kul, affedilmekten tamamen ümidini kaybederek Allah’tan tamamen uzaklaşmamalı ve “nasıl olsa affedilirim” diyerek günahlar karşısında gevşek davranmamalıdır. Bu ikisi, yani korku ve ümit arasında, orta yolda durmalıdır. En doğru yol budur.

İhyâu Ulûmi’d-Dîn - 4. Ciltİmam Gazali · Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları · 202020 okunma

·

53 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Enes Başak