Bir kitabın iyi anlaşılabilmesi için yazarın hayatının ve eserin kaleme alındığı özelliklerinin gözden geçirilmesi taraftarıyım. "Kitaplar ve Sigaralar" kitabı farklı zamanlarda yazılmış 7 makalenin birleşiminden oluştuğu ve de bu makalelerin yazarın yaşamından kesitler taşınmasından ötürü incelemeye George Orwell'ın hayatını ele alarak başlayalım. George Orwel 1903'te İngiltere sömürgesi altında olan Hindistan'da memur çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Orwell'ın sağlığının Muson ikliminden olumsuz etkilenmesinden dolayı annesi ve ablasıyka İngiltere'ye taşınırlar. Bundan ötürü sekiz yaşına kadar Orwell babasından uzakta kalır. Bunu kitabında şu şekilde ifade eder: "İnsanın babasını sevmesi gerektiği de eşit derecede açıktı, ama sekiz yaşımdan önce hemen hemen hiç görmediğim ve benim gözümde sadece sürekli "yapma" diyen boğuk sesli bir ihtiyar olan babamdan hoşlanmadığımı çok iyi biliyordum. İnsan doğru niteliklere sahip olmak ya da doğru hisleri duymak istemiyor değildi, fakat bunları yapamıyordu. Doğru olan ile mümkün olan asla kesişmiyordu." Orwell ilkokulunu yatılı olarak disiplinli bir Katolik okulunda okudu. Burada okul müdürü Flip ve eşi Sambo'nun katı tavrı ile yüz yüze kaldı. Bu durum ileride diktatörlükten nefret etmesine yol açacaktı. Eserin" Bizim de Böyledi Sevinçlerimiz" kısmında ilkokuldan uzunca bahsetmiş ve katı eğitimi bu makalesinde eleştirmiştir. Eğitimine Kraliyet bursu ile kazandığı Ethon'daki lise ile devam etmiş. Maddi imkansızlıktan dolayı daha da ilerletememiştir. Bununla birlikte Orwell çalışma hayatında çeşitli mesleklerde bulunmuş (Polislik, radyoculuk, memuriyet, öğretmenlik, edebiyat yöneticiliği, yazarlık) bu sayede geniş bilgi yelpazesi edinerek eserlerinde bu yaşam çeşitliliğini kalemiyle birleştirebilmiştir. Yazar hakkında bu uzunca bilgiden sonra gelelim "Kitaplar ve Sigaralar"a: Kitap deneme türünde olup daha önce de belirttiğim gibi 7 bölümlük makaleden oluşmakta. Esere ismini veren ilk makalede kitaplara ve sigaralara verilen para kıyaslanmakta. Bir yerde zorunlu ihtiyaç olması gereken kitaplar diğer yerde sağlığımızı tehlike atan sigaralar . Sonuç insanlığın dramı. Bir diğer makalede Orwell sahaflık yaptığı yıllardan bahsetmiş ve yine acı bir gerçeğe parmak basmıştır. Durumu şu alıntı ile anlatayım : "Sahafta çalışırken -eğer sahafta çalışmıyorsanız bu mekanı kafanızda çekici yaşlı beyefendilerin uçsuz bucaksız deri ciltli kitap sayfalarının arasında gezindiği bir tür cennet olarak canlandırmanız ne kadar da kolay- beni en çok etkileyen şey gerçek kitapseverlerin az bulunurluğu olmuştu. ilk baskı züppeleri, edebiyat sevdalılarından daha fazlaydı; ucuz ders kitapları için pazarlık yapan doğulu öğrenciler onlardan da çoktu; ama en çok yeğenleri için doğum günü hediyesi arayan kafası karışık kadınlar geliyordu.... " Bir başka makalede hastane anılarından oluşan bir bölüm yer almakta olup dönemsel olarak içler acısı bir durum göz önüne serilmektedir. "19. yüzyılın son dönemlerinden önce yazılmış neredeyse her metinde halk arasında hastanenin hapishaneyle, hem de zindanımsıbir hapishaneyle hemen hemen aynı görüldüğünü fark edersiniz. Hastane bir pislik, işkence ve ölüm mekanı, bir çeşit mezar öncesi bekleme salonudur. Çok yoksul olmayan hiç kimse tedavi için böylesi bir yere gitmeyi göze alamaz." Başka bir bölümde edebiyatçıların kendini istediği gibi ifade edemediklerinden direkt olmasa da dolaylı olarak engellendiklerinden bahsediyor. "Dürüstlüğünü korumak isteyen her yazar ya da gazeteci fiili bir zulümden ziyade toplumun genel yönelimli sebebiyle engellenmiş buluyor. Basının bir kaç zengin adamın elinde yoğunlaşması, radyo ve filmlerin tekelleşme kıskacında bulunması, halkın kitaplara para harcama konusundaki isteksizliği..." " Kitaplar ve Sigaralar" hakkında şu ana kadar yazdığım kısımlar benim dikkatimi çeken unsurlar. Sorunların çerçevesi değişse de başlığı aynı "Eğitim, sağlık, kitaplara uzak bir kitle, üzerinde konuşulması gereken çarpıcı diğer konular..." Bu başlıkları Orwell'ın gözünden değerlendirmek isterseniz buyurun bu kitabı okuyun diyorum. Ve incelememi George Orwell'ın bir sözü ile bitirmek istiyorum. “Tüm sorunlarımızın yanıtı burada. Tek bir sözcükle özetlenebilir : insan."

Kitaplar ve SigaralarGeorge Orwell · İthaki Yayınları · 20213,358 okunma

··

312 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Rukiye Yurduseven