Nihayet arkadaşlarımın çok şiddetle tavsiye ettiği Suç ve Ceza'yı okudum. Hakikaten de hem arkadaşlarımın hem de okumuş olan insanların bu kitaba çok önem vermesinin hiç de abartı sayılmadığını anlamış bulunuyorum. Gerçekten de, hem yazarın anlatımı çok sade ve akıcı, hem de kitap söylendiği kadar önemliydi. Yazarın betimlemeleri benim aklımda adeta başka bir dünya oluşturdu. Haliyle bir roman olduğu için böyle bir etki bırakması olağan karşılanır. Ancak kimse Suç ve Ceza'yı diğer herhangi bir romanla yanyana koyamaz. Çünkü onun içeriği o kadar derin, anlamları o kadar ince ve etrafa yaydığı aydınlık o kadar büyüleyicidir ki, bu aydınlık aslında gelecek yüzyılda Rus devrimlerinin temelini atmıştır. Kitabın içeriğine girecek olursak; bir teori ortaya atıp o dava uğruna cinayet işleyen Raskolnikov, ruh halindeki çatışmalar, ilerleyen zamanlarda bu teorinin boşa çıkması ile birlikte gururu incinmiş bir genç adamdır. Kitabın çoğu bölümlerinde Raskolnikov'un olaylar karşısındaki duygusal durumu, psikolojisi, iç konuşmaları konu edinmiştir. Raskolnikov'un teorisine göre insanlar üstün ve aşağı olarak ikiye ayrılır. Üstün insanlar davaları ve insanlık namına cinayet işleyebilir, yasaları ihlal edebilir. Aşağı sınıftan insanlar ise ancak mevcut düzeni korur ve yasalara bağımlı olarak yaşarlar. İşte Raskolnikov da kendini üstün insan olarak görmüş ve bir cinayet işlemiştir. Onun işlediği cinayet kendisine göre bir suç değildir, çünkü o tefeci ve etrafındaki insanlara zulmeden bir ''bit''i öldürmüştür. Ancak vicdanına yenilip tüm suçunu polise itiraf ettiği zaman anlamıştır ki, kendisi asla bir ''üstün insan'' olmamıştır. O yalnızca kendini ''üstün'' zannetmiş, oysa cinayet işlendikten 1-2 ay sonra vicdanına teslim olduğunu anlayınca bunun böyle olmadığını anlamıştır. Bu arada Raskolnikov'u çok iyi bir şekilde yaptığı sorgularla yakalayan sorgu yargıcı Porfiry Petroviç de Raskolnikov'u cinayetten çok önce hakkında makalesini yazdığı bu teori sayesinde yakalamıştı. Tabi ki kitap bununla sınırlı kalmıyor, bu ana olaya bağlı bir çok zincirleme olay da var. Örneğin Raskolnikov'un kızkardeşi Dunya, annesiyle birlikte geçinebilmek için zengin bir köşke mürebbiyelik yapmaya gidiyor. Ancak gittiği evin sahibinin kocası(Svidrigaylov) ona sarkıntılık yapınca oradan ayrılıp annesiyle birlikte ağabeyinin yanına, Petersburg'a geliyorlar. Ani bir şekilde karısı ölen (Svidrigaylov'un karısını zehirlediği söyleniyor) Svidrigaylov da onların peşinden Petersburg'a geliyor. Bu sırada Dunya'nın ev sahibi aracılığıyla tanışıp nişanlanmış olduğu Lujin de var. Lujin paragöz bir insan ve Raskolnikov'un ailesinin yoksul olmasını fırsat bilerek onunla evlenmek istiyor. Art niyetli olduğu sonradan anlaşılınca aile tarafından kovuluyor. Dunya'nın peşinden gelen ve ona hala kalbini kaptırmış Svidrigaylov ise Dunya tarafından reddedilince paralarını yoksul ve yetim düşen Sonya Semyonovna ve 3 küçük kardeşine verip intihar ediyor. Burada tabi ki yazarın dikkat çekmek istediği nokta, Svidrigaylov ile Raskolnikov'un ruhen uyuştuğu, ikisinin de cinayet işlemiş olduğudur. Oysa Svidrigaylov kız ve eğlence düşkünü zengin bir adamken, Raskolnikov oldukça yoksul ama bir davaya inanmış ateşli bir gençtir. Yani Raskolnikov'un uyum gösterdiği insanın aslında Svidrigaylov değil de annesi babasını kaybettikten sonra küçük kardeşlerine bakmak için orospuluk yapan Sonya Semyonovna olduğu anlaşılıyor. Raskolnikov'un suçunu ilk itiraf edip içini açtığı kişi Sonya'ydı. Kendisi gibi ''kader kurbanı'' olduğunu düşündüğü bu yol arkadaşına içinde çok derin bir saygı ve aşk besliyor Raskolnikov. Raskolnikov'un suçunu itiraf edip kürek cezasına çarptırıldığı zaman tek tesellisi Sonya oluyor ve onun sayesinde yeni bir hayata, yeni bir sayfa açabiliyor. Kitabı özet geçmek istediğim için Sonya'nın annesi ve babasıyla ilgili detaylardan söz etmedim.

Suç ve CezaFyodor Dostoyevski · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2022161,3bin okunma

··

10 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Arda Çolakoğlu