Gönderi
Hayatınızın en az bir döneminde Martin Eden hissiyatı içinde olmalısınız.
Martin Eden adlı romanda bir gemi işçisinin bir anlamda yaşamını ele alan London’un kendisi de Güney Pasifik’e 2 yıl süren bir yolculuğa çıkmıştır. Martin Eden romanını İş Bankası Kültür Yayınları’nın muhteşem çevirisiyle okudum. Kitapta geçen önemli olaylar,kitaplar,yazarlar,şiirlerile ilgili geniş bilgilendirmeler,dipnotlar mevcut. Kitabı bu çeviriden okursanız Eden’in London ile birçok yönden paralel bir yaşantısı olduğunu göreceksiniz.
Aslına bakarsak roman, Eden’in bir genci sokaktaki bir saldırıdan kurtarılmasıyla başlar ve akabinde hayatı her manada değişir. Sokaktaki saldırıda kurtardığı Arthur,Eden’i evinde misafir eder. Ve Martin orada Arthur’un kız kardeşi Ruth’u görür ve ona ilk görüşte aşık olur. Martin bu aileye göre bir hayli eğitimsiz ve yoksuldur. Farklı sosyal sınıfa aittir. Fakat Ruth’a aşık olduktan sonra Martin de bu entelektüel sınıfa dahil olmak isteyip kendini her alanda geliştirmek için inanılmaz bir çaba gösterir.
Ruth bir üniversite öğrencisidir ve Martin ile aralarında deyim yerindeyse uçurumlar vardır. Martin bunu açıkça fark eder ve ne pahasına olursa olsun kendisine yeteri kadar vakit verildiğinde aradaki bu uçurumu kapatmak adına insanüstü bir çaba gösterir. Bu kadar eğitimsizliğe karşın Martin’in tek hedefi ünlü bir yazar olup kendini Ruth’a ve onun ait olduğu sosyal çevreye kabul ettirmektir. Bu uğurda da hiçbir fedakarlıktan kaçınmayacaktır. Bir yandan yoksulluk ve imkansızlıklarla mücadele ederken diğer yandan Ruth’a karşı bilgisizliği ile mücadele etmektedir.
Martin öncelikle birkaç kısa öykü ile işe başlar. Yazdığı öyküleri kendi çok beğenir ve çeşitli yayınevlerine gönderir. Hatta öykülerinden öylesine emindir ki yayimlanacaklarindan en ufak bir şüphesi yoktur. Fakat olaylar hiç de Martin’in beklediği gibi gelişmez. İşte Martin bu dönemde başarısızlık üstüne başarısızlık tadar. Fakat sürekli aldığı red cevapları onu hedefinden asla vazgeçirmez. Zaman zaman kendince bu red cevaplarına kılıf uydurmaya bile çalışır. Beni bu anlamda en çok etkileyen bölüm ise yazısı kabul edilmeyince ; ‘Tabii ya, onlar yoğun insanlardır, el yazısını okuyamazlar. Bunları daktilo ile yazmalı’ diye düşünüp onca yoksulluğa rağmen gidip bir daktilo almasıdır.
Onu en çok hayal kırıklığına uğratan ise editörlerin değil,Ruth’un onun yazdıklarını begenmemesidir. Fakat bütün bu olumsuzluklar,çevresindeki hiçkimsenin onun başaracağına inanmamaları Martin’i yıldırmaz, aksine kamçılar. Zaman sonra Martin ekonomik sıkıntılar çektiğinden dolayı bir çamaşırhanede çalışmaya başlar.Zor şartlar altında çalışır,az uyur ve buna rağmen yine de yazmaya,daha çok yazmaya gayret eder. Çamaşırhanede çok cüzi bir miktara, ağır şartlar altında çalıştığının anlatıldığı bu bölümde bir anlamda kapitalizm eleştirisi hakimdir.
Bir süre zamanının büyük bir bölümünü Martin ile geçiren Ruth ona aşık olmuştur. Bunu asla kabullenmeyen ailesi Ruth’u bu kararından vazgeçirmek için yapabilecekleri her şeyi yapacaklardır.
Zaman sonra Eden hayallerine ulaşmayı başarabilecek ve en önemlisi sevdiği kız uğruna hayatında devrimler yaratan bu genç mutlu sona ulaşabilecek mi ? Bu son onun tükenişi, kendini bulduğunu zanneden Martin’in onu yeniden kaybedisi midir ? Bu çabası aslında boşa yitip giden bir yaşam mıdır ? Martin ait olmaya çalıştığı bu toplumdaki ikiyüzlülükler ile mücadele edebilecek güçte midir ?
Bu kitap nacizane beni en çok etkileyen kitaplardan biri oldu. Eden’in hırsı,azmi,bitmek bilmeyen çabası okuyucuyu derinden etkilemeyi başarıyor. Onun sağ, çekingen ve doğal halleri belleklere kazınıp silinmeyecek cinsten.
Bu kitabı kitaplıklarında bekleten ya da hala okumamış arkadaşlara bir an önce okumalarını tavsiye ediyorum. Zira bu roman bildiğimiz zengin kız fakir oğlan hikayelerinden biri değil.
··
424 views
Vayy hocam ne güzel bir inceleme olmuş. Bu aralar bende yarım bırakma durumları başladı. Başladığım kitapları bitiremiyorum. Sıkılıp bir başkasına başlıyorum derken şuan üç kitabı aynı anda okumaya çalışıyorum. Eden de bunların içinde. Şimdi burda okuyunca merak ettim tekrardan ben de ne gibi hisler oluşacak diye. Bu güzel inceleme için çook teşekkürler 👏 Hemen bitirmek istiyorum Eden'i..
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.