Uzun kış gecelerinin vazgeçilmez eğlencelerinden olan tekerlemeler, aynı zamanda bilimsel dil çalışmalarında da önemli yer tutar. Gerek tiyatral etkinliklerde, gerekse güzel ve kusursuz konuşma çalışmalarında temel olarak tekerleme egzersizlerine yer verilir. Bu nedenle tekerlemeler, bir yönüyle geleneksel Türk edebiyatının ana ögelerinden birini oluştururken, bir yönüyle de yeni yetişen kuşakların güzel konuşma becerilerini geliştirme yolunda önemli bir işlev üstlenir. TÜRK TEKERLEMELERİ Ses ve kelime benzerliğinden faydalanılarak meydana getirilen yan manalı, yan manasız hoş söyleyişli cümleciklere veya sözlere tekerleme denir. Tekerleme, halk edebiyatında, tek başına anılamayacak, türkü, aşk şiiri, masal ve ortaoyunuyla beraber olarak anılması gereken bir anlatı türüdür. Ancak tekerleme, hangi türden halk edebiyatı ürünlerine, bağlanmış olursa olsun, bir takım biçim, anlatım ve içerik özellikleriyle onlardan ayrılır. Kimi tekerlemeler ise, başka türlerden bağımsız olarak da varlıklarını gösterirler. Tekerleme daha çok, çocuk geleneklerinde yer alan bir türdür; tekerlemelerin konularındaki ve yapılarındaki çocuksu eda, bu olgunun bir görüntüsüdür. Bununla beraber birçok hallerde örneğin aşkların bazı türkülerinde, masallarda, düpedüz tekerleme diye adlandırılan güldürücü konuşmalarda, büyüklerin de bu çeşit şiirli anlatım yoluna başvurdukları görülür. Bu türün başlıca niteliği, herhangi bir ana konudan yoksun oluşudur. Tekerleme, baş ayaklar ve uyaklar tarafından elde edilen ses oyunlarıyla çağrışımlarla birbirine bağlanıvermiş, belirli bir şiir düzenine uydurulmuş, birbirini tutmaz birtakım hayallerle düşüncelerin sıralanmasından meydana gelmiştir.

Tekerlemelerden SeçmelerKolektif · Bordo Siyah Yayınları · 201912 okunma

1 artı 1'leme

·

18 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Merve ÖZCAN