Bir insanı katil yapmayı iten şey nedir? Özellikle etrafında iyi bilinen biri hangi düşünceler sonucu bir cinayet işlemeye karar verir? Suç ve Ceza bu cinayetin ortasına bizi atıyor. Bu kitapta cinayet işleyen birinin zihnine girmekteyiz. Kitabın başlangıcında genç bir üniversiteli Raskolnikov'u anlatarak başlar. Raskolnikov hukuk fakültesinde okuyan ve tek başına yaşayan genç bir insan fakat maddi zorluktan dolayı eğitimini yarıda bırakmıştır. Annesi ve kız kardeşiyle mektuplaşan Raskolnikov kız kardeşinin sevmediği biriyle sadece zengin olduğu için evleneceğini öğrendiğinde bardağı taşıran son damla olur. Çözüm olarak apartmanında yaşayan tefeci kadını öldürerek eşyalarını ve parasını çalacaktır ve bunun planını yapar. Tefeci kadın etrafına kötülük yayan ve etrafı tarafından sevilmeyen biridir böyle kötü bir insanın dünyada eksilmesinin ne zarar olabilir ki? Hatta böyle kötü birini öldürmek insanlığa fayda sağlamaz mı? Bu sorularla birlikte cinayetin gerekli olduğuna ikna olur ve bu düşüncelerle vicdan azabı çekmeyeceğini kanaat getirir ve böyle olur ancak vicdan azabını çektiren durum Lizaveta'yı öldürmesi çünkü Lizaveta iyi biri olduğundan dolayı hiçbir suçu yokken öldürmesidir. Peki böyle zararsız bir insan neden cinayet işlemeye karar verir? Maddi ve ahlaki motivasyonun yanında Raskolnikov'un bu cinayet işlemesinin başka sebebi vardır. Bu sebep yazdığı makalesinde görebiliyoruz. Raskolnikov insanları 2'ye ayırır: Sıradan insanlar ve olağanüstü insanlarıdır. Sıradan insan otoriteye boyun eğen, uysal insandır fakat Raskolnikov bu insanları aşağıdan bakmaz tabiat gereği böyle olduğu bilir. Olağanüstü insanlar kuralını çiğneyen,koyan insanlardır ideallerini gerçekleştirmek için suç işlemekten, insan öldürmekten kaçmazlar. "Bu iyliksever,bu kurucu yasa koruyucu insanların çoğu büyük birer kan dökücüdür." der Raskolnikov. Hatta daha ileri gider olağanüstü insanlar suç işlemeye hakkı olduğunu söyler. Kitabın ilerlediğimizde Raskolnikov tefeci kadını öldürmesinin sebebinin maddiyattan ötürü ve kötü insanı ortadan kaldırmak değil kendini olağanüstü bir insan olduğunu göstermektir. Fakat kitapta görüyoruz ki Raskolnikov'un olağanüstü insan ruh halinde olmadığını çok net görüyoruz. Peki Raskolnikov bu suçunu nasıl itiraf edecektir? Raskolnikov'u ittiraf ettiren onu kurtuluşa erdirecek olan kişi Sonya'dır. Sonya Raskolnikov'a "Bir dörtyol ağzına git insanları selamla. Yere kapan ve toprağı öp çünkü sen ona karşı da suç işledin ve bütün dünyaya karşı 'Ben bir katilim ' diye bağır" Ancak böylece Tanrı sana hayatını verecektir der ve Raskolnikov Sonya'nın dediğini yapar ve karakola giderek teslim olur. Raskolnikov karışık duygular içindedir bunlar içerisinde kendine duymuş olduğu yenilmişlik öfke, hayal kırıklığın yanında huzur duygusunu hisseder. Son olarak şunu söylemek istiyorum: Hepimiz olmak istediğimiz kişiyle olduğumuz kişi ile mücadele veriyoruz bunu net bir şekilde Raskolnikov'da görmekteyiz.