Sokrates'in Savunması Sokrates'in davasının görüldüğü ve mahkeme önünde kendini savunurken öğrencisi olan Platon konuşmanın birincil tanığı olmuştur.
Sokrates kimdir diye bir soru sorsam kendime onu ön plana çıkartan tanınmasına öncülük eden "dilidir" derdim. Üslup insanın kendisi ve karakteridir nitekim Sokrates kendi kimliğini çok güzel bir şekilde ortaya koymuş başarılı, onurlu bir felsefeci ve sofisttir. Öyle olmasaydı doğruyu söylemekten ve felsefe yapmaktan hiçbir zaman kaçınmayan Sokrates, idam cezasının yerine sürgünü kabul etmesi için kendisine ısrar edildiğin de sürgünü seçerdi ama o idamı göze aldı. Çünkü felsefe yapmak onun için tanrısal bir yazgıydı. Başka bir kente de gitse kendini felsefe yapmaktan alıkoyamaz olarak nitelendiriyordu.
Sokrates hitabetini sade ama akla ve mantığa uygun bir biçimde ortaya çıkarmasını iyi bilen bir sofisttir. Peki onu bu savunmaya ve yargıç önünde hesap verme mecburiyetinde bırakan asıl olay nedir?
Öğretiminin içeriği ve üslübuyla gençleri yoldan çıkarması, ahlaklarını bozması ve başka bir tanrının varlığına inandırmak istemesi ile suçlandı. Peki ona neden böyle bir iftira atıldı? Hiçbir şey bilmediği halde bir şey bildiğini zanneden kendini sofist olarak tanıtan, insanın ruhundaki kusurları kötüye kullanan, kendi amaçları için toplulukların zihinsel dengesini bozan, insanlara sadece para karşılığında eğitim veren, parası olmayan yoksul insanların yüzüne dahi bakmayıp yanlış yönlendiren, kendini bilge kişi olarak ilan eden herkesin asıl yüzünü göstermekti. Amacı birini karalamak değildi elbet, sadece insanları uyandırmak, sadece böyle insanlara kanmaması gerektiğini göstermekti. Bunu yaparken cebine para mı giriyordu? Yoo hayır. Hatta bir yerde kendini şöyle tanıtıyor. "Bakın durumuma hele; yaşamımı sessiz sedasız sürdürmeyi öğrenemedim bir türlü. Çoğu kişinin tersine, paranın peşinden koşmayı, evimi idare etmeyi, askeri görevleri,(başarılı bir piyade olarak askerliğinde yiğitçe savaştığı yer alır bazı kaynaklarda)meclislerde konuşmayı, genel olarak bütün görevleri, kent içinde çıkan siyasal birlikleri ve partileri ihmal ettim hep. Çünkü gerçekte bu işlerin içinden canımı kurtaramayacak kadar dürüst olduğuma inanıyorum." Diyen birinin para ile işi olmuş olsaydı bugün mahkeme önünde hesap veriyor olmazdı. Belki de dürüstlüktü onu buraya getiren diğer insanlar gibi değildi. Belkide onu bilge kişi kılan bu yanıydı. Hatta bir yerde şöyle diyor;
"ben hiçbir zaman kimsenin öğretmeni olmadım. Ancak birisi ben konuşurken bana kulak vermeyi arzu ettiğinde genç olsun ihtiyar olsun, kimseyi asla geri çevirmedim. Para alınca sohbet eden, almayınca suspus duran birisi olmadım. Nasıl zenginlere sunduysam yoksullara da sundum kendimi.sorular yönelttim, cevap vermek ya da söylediklerimi dinlemek isteyen herkese."
Sınanmamış bir hayatın insan için yaşanmaya değmeyeceğini dile getiren Sokrates kendisinin sınandığı bir durum karşısında ki bu onurlu ve tutumlu davranışını size anladığım kadarıyla özetledim belki de "ölüm" onun için başına gelebilecek en büyük iyiliktir. Çünkü hakikati söylemekten asla geri durmayan birisi için
dünya zaten bir cehennem olurdu. Kimse hakikati görmek istemez ama herkeste hakikati göstermeye cesaret edemez böyle de bir alemin içinde var olup gidiyoruz. Nice Sokratlar yitip gitti bildiği hakikat uğruna yetişen...
Sokrates'in son sözleri;
"Gitme saati geldi çattı ben ölmeye gidiyorum sizse yaşamaya. Ancak hangisinin daha iyi olacağını kimse bilemez, tabii ki tanrı dışında!..
·
203 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.
