Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.31
Gönderi
Türklerin Faziletleri
İlk başta Câhız'ın hayatından bir iki bir şey anlatarak kitabın içeriğine, konusuna ve kendi şahsi görüşlerimle devam edeceğim ve türkler ile ilgili sözler ile bitireceğim.
Câhız; kendisi Mutezile alimidir ve bu mezhep içinde yeni kelam ekolü olan El-Câhıziyye'nin de kurucusudur. Gerçek ismi Ebû Osman'dır. Câhız lakabı, gözleri patlak olduğu için verilmiştir. En parlak dönemi 835-847 yılları arasında vezirlik makamında bulunan Zeyyat zamanına rastlar. Zeyyat Mütevvekkil'i değil, El-Vâsık'ın oğlunu tahta geçirmek istiyor ve başarısız oluyor. Mütevvekkil halife olunca da öldürülüyor. Bu olaydan bizzat Câhız da etkileniyor ve bir süre hapsediliyor. Başkadı Ahmed ibn Ebî Duad tarafından affediliyor. Câhız hakkında müelliflerin verdiği bilgilerin ışığında çok çirkin birisi olduğu ve bu yüzden Arapçada "Câhız'dan daha çirkin." sözünün meşhur olduğunu bilmekteyiz.
Eser; Câhız'a kadar islam dünyasında Türkler başlığı ile başlıyor. Daha sonra Kaşgarlı Mahmud'un Türkler ve dilleri hakkında yazdıkları anlatılıyor. Türklerin soyunun Türk b. Yâfes b. Nuh'a dayandığını ve türklere Türk adını Allah'ın verdiğini söylemektedir Kaşgarlı Mahmud.
Bundan sonra Türklerle Araplar arasındaki İlk temaslara değiniliyor. Bu temaslarını İslamiyet öncesine dayandığı apaçıktır. Behram Çûbin'in 588 yılında Horosan'da Göktürk Hakanı Baga ile yaptığı savaşta ordusunda arap birlikleri bulunuyordu. Hüsrev Perviz'in, Behram Çûbin ile yaptığı saltanat mücadelesinde Perviz'in tarafında araplar, Çûbin'in tarafından ise Türkler yer almıştır. Başka bir husus ise Cahiliye devri Arap şiirinde de Türklerden bahsedilmektedir. Mesela Evs b. Hacer kasidesinde "Onların kınalı bıyıklı, ellerinde sopalar olduğunu görünce devemi sularından uzaklaştırdım. " der.
Daha sonra türkler hakkında ki hadislerden bahsedilmiş ve bunların çoğu araplar tarafından uydurulmuş hadislerdir. Mesele Ye'cüc ve Me'cüc kavminin Türk kavminden olduğunu ve Deccal'e uyacaklarını söylecek kadar ileri gitmişlerdir. Bir diğer hadis ise "Türkler ile Araplar savaşmadıkça kıyamet kopmayacak." Hadisidir. Bunun bir uydurma olduğunu Emeviler döneminde olan savaşlara baktığımızda bariz anlayabiliriz. Çünkü o dönemde türkler ile savaşılmış hatta Ubeydullah b. Ziyad'ın Buhara'yı ele geçirdikten sonra oradan 2000 Türk okçusunu getirdiğini biliyoruz.
"Türkleri bırak, seni severlerse yerler, kızarlarsa öldürürler." Bu arapların bir atasözüdür. Tabi ki zamanla Türkler hakkında ki olumsuz kanaat değişmiş ve Türkleri öven atasözleri, şiirler yazılmıştır.
Abbasiler döneminin en başında türklerin adını duymaktayız. Mesele Bağdat'ın inşası esnasında Hammad et-Türkî ile Mübârek et-Türkî' görev almışlardır. Hammad daha sonra Sevad valisi olacaktır. Mübârek ise halife Mehdi tarafından Kazvin valiliğine tayin edilecek ve orada Medînetü'l-Mübârek adıyla bir şehir yaptıracaktır.
Oğuzlar Mehdî döneminde Müslüman olacaklardır. Gelelim Türklerin en zirve dönemini yaşayacakları Mutasım dönemine.
Mutasım'ın babası Harun Reşid. Annesi ise Türk bir cariye. Belki de bu yüzden Türkleri kendine yakın bulmuştur. Mutasım sayesinde türkler hakkettiği değere kavuşmuşlardır.
Mutasım halifeliğinde bana kalırsa en iyi yaptığı şey Sâmarrâ şehrinin kurulması ve buraya sadece türklerin yerleştirilmesidir.
Arapça bilmeyen türkler hayvanlarına binip sürdükleri zaman halka çarpıyor ayaktakımı ise türklerin üzerine hücum ediyor bazılarını dövüyor daha da ileriye giderek öldürüyorlardı. Maalesef türkler kendilerine böyle kötülük edenlere karşı bir cevap veremiyorlardı. Bu durum Mutasım'ın canını sıktı ve başşehir Sâmarrâ'yı kurdu.
Daha sonra Feth b. Hakan'dan ve onun anlattıklarından bahsediliyor. Feth b. Hakan Mütevvekkil'in çok yakın bir dostudur. Feth'in babası Hakan Artuk bir türk kumandan olup Mutasım'ın en yakın adamlarındandır.
Feth b. Hakan, Mütevvekkil ile beraber Muntasır tarafından sarayda öldürülmüşlerdir.
Daha sonra Türklerin Faziletleri anlatılıyor.
Ancak Türklerin Faziletleri bir kitapa sığdırılamayacak kadar fazladır. Yine de bu elimize ulaşan eser için Câhız'a teşekkür etmemiz gerekiyor. Türkler'i anlatan en eski kaynak özelliği taşıyor.
𝙰𝚛𝚊𝚙 𝚘𝚛𝚍𝚞𝚕𝚊𝚛ı𝚗ı𝚗 𝚔𝚊𝚕𝚙𝚕𝚎𝚛𝚒𝚗𝚒 𝚃ü𝚛𝚔𝚕𝚎𝚛 𝚐𝚒𝚋𝚒 𝚝𝚒𝚝𝚛𝚎𝚝𝚎𝚗 𝚘𝚕𝚖𝚊𝚍ı.
𝚃ü𝚛𝚔, 𝙷𝚘𝚛𝚊𝚜𝚊𝚗𝚕ı 𝚐𝚒𝚋𝚒 𝚜𝚊𝚕𝚍ı𝚛𝚖𝚊𝚣. 𝙶𝚎𝚛𝚒 ç𝚎𝚔𝚒𝚕𝚒𝚛𝚜𝚎 ö𝚕𝚍ü𝚛ü𝚌ü 𝚋𝚒𝚛 𝚣𝚎𝚑𝚒𝚛, 𝚔𝚎𝚜𝚒𝚗 ö𝚕ü𝚖𝚍ü𝚛. 𝚉𝚒𝚛𝚊 ö𝚗ü𝚗𝚎 𝚊𝚝𝚝ığı 𝚐𝚒𝚋𝚒 𝚊𝚛𝚔𝚊𝚜ı𝚗𝚊 𝚍𝚊 𝚒𝚜𝚊𝚋𝚎𝚝𝚕𝚒 𝚘𝚔 𝚊𝚝𝚊𝚛.
𝙱𝚎𝚗𝚒𝚖 𝚋𝚒𝚛 𝚘𝚛𝚍𝚞𝚖 𝚟𝚊𝚛. 𝙾𝚗𝚊 𝚃ü𝚛𝚔 𝚊𝚍ı𝚗ı 𝚟𝚎𝚛𝚍𝚒𝚖 𝚟𝚎 𝚍𝚘ğ𝚞𝚢𝚊 𝚢𝚎𝚛𝚕𝚎ş𝚝𝚒𝚛𝚍𝚒𝚖. 𝙱𝚒𝚛 𝚖𝚒𝚕𝚕𝚎𝚝𝚎 𝚔ı𝚣𝚍ı𝚖 𝚖ı, 𝚋𝚞 𝚘𝚛𝚍𝚞𝚢𝚞 𝚘𝚗𝚕𝚊𝚛𝚊 𝚖𝚞𝚜𝚊𝚕𝚕𝚊𝚝 𝚎𝚍𝚎𝚛𝚒𝚖.
·
278 görüntüleme
İnceleme çok güzel olmuş🌸
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.