Öncelikle yazıma Louse W. Knight'a teşekkür ederek başlamak istiyorum. Çünkü okuduğum yazının bazen bir biyografi değil de bir roman olduğunu düşündürecek kadar emek harcanmış bir eser.
Jane Addams birçok alanda adı anılmakla beraber Sosyal Çalışma mesleğinin öncüsü olarak görülen ilk kadın aktivistlerden birisi. Küçük yaşta annesini kaybeden fakat zengin ve politik bir babaya sahip olan Jane Addams'ın ilerideki aktivist rolünde babasıyla kurduğu ilişkinin etkili olduğu görülüyor. Kurduğu Hull House ile beraber Chicago halkının gönlünü kazanan Addams, zamanla kadın hakları, gıda sorunu, savaş karşıtlığı, ırkçılık, göç vb. konularda gerek siyasette gerek eylemlerinde gerekse yazılarında mücadele veren "Eylemci ve adanmış bir ruh."
Yazar onun hayatını bölümlere ayırırken yaş dönemlerini değil, onun karakter özelliklerini vurguluyor. Bunu yaparken kronolojik sıradan kopmaması yazdığı esere ayrı bir önem katıyor. Akıcı, sürükleyici, sade bir dilin yanında; yazarın eklediği açıklamalar, olay örgüsüne dair kitabına yerleştirdiği resimler anlaşılırlığı arttırıyor. Biyografide hayat öyküsü anlatılan kişinin bilgi seviyesi kadar onun hayatını aktaran kişinin bilgisinin de önemli olduğunu düşünenlerdenim. Ve yazar benden bu konuda tam not aldı diyebilirim.
Ve Jane Addams, bir zamandan sonra okurken ister istemez bir ömre bu kadar çalışmayı nasıl sığdırdın dediğim, modern Sosyal Çalışma disiplini içerisinde "bireylerin güçlendirilmesi" "haklarının savunulması" vb. birçok konuda yıllar öncesinde eylemleriyle, ders niteliğinde yaptığı çalışmalarla karşısında saygıyla eğildiğim fedakar insan.
Biyografinin isminde vurgulanan "eylemci bir ruh" deyimi Jane Addams için tam olarak uymuş diyebilirim. Bazıları görüşlerini savunmak için yazar, bazıları görüşleri için eyleme geçerler, bazıları da siyasetin içine girerek politik yollarla görüşlerini savunurlar. Jane Addams bunların hepsini yapmakla birlikte olaylara önce "tarafsız" bakmaya çalışan yapısı ve bir tarafın hakkını savunurken diğer tarafın hakkını yememeye çalışan bir azize. Son bir şey daha söyleyeyim. Bu kitabı aylardır internet sitelerinde arıyordum. Maalesef kitabın şu anda baskısı yok. Yakın zamanda yeniden baskısının yapılıp insanların bu kitaptan mahrum kalmaması dileğiyle...
Muhammed Safa KAYA