Bugün karşınıza 2018 yılında okuduğum ve tekrar elime alıp okumak istediğim; Nabizade Nazım'ın, Türk edebiyatındaki ilk natüralist, tezli ve psikolojik roman denemesi olan "ZEHRA" adlı romanıyla karşınızdayım. Tanzimat sonrası dönemde İstanbul'da geçen bir aile faciasının anlatıldığı romanda kıskançlık konusu natüralist bir anlayışla ele alınmıştır. Roman bize kıskançlığın ve sorumsuzluğun yok ettiği hayatlardan bir manzara sunar. Birbirinden farklı üç kadın ve kadınların birini bile haketmeyen bir adamla ilerleyen ibret verici bir romandı. Romanın kahramanı Zehra, Şevket adlı bir tüccarın kızıdır. Küçük yaşta annesi ölmüştür. Babasının kâtibi Suphi ile evlenir. Başlangıçta mutlu bir evlilik sürer. Suphi'nin annesi yardım amaçlı eve, "Sırrıcemal" adlı bir cariye getirdiğinde Zehra'nın kıskançlığı nedeniyle mutlulukları bozulur. Zehra'nın babası Şevket Bey öldüğünde Suphi, onun ticarethanesinin yönetimini üstlenir; Zehra'nın kıskançlıklarından bıkar ve Sırrıcemal ile birlikte olur ve kadın hamile kalır. Aynı evin içinde bir süre birlikte yaşarlar. Ondan sonra nikâh kıyıp ona ayrı bir ev açar. Suphi artık o evde yaşamaya başlar; bir süre sonra da Zehra'dan boşanır. Öç almak isteyen Zehra, Ürani adlı düşkün bir Rum kadınını Suphi'yi baştan çıkarmakla görevlendirir. Ona aşık olan Suphi, artık evine ve işyerine uğramaz. Kocasının ortadan kayboluşuna çok üzülen Sırrıcemal çocuğunu düşürür ve intihar eder. Zehra böylece Sırrıcemal'den öcünü aldıktan sonra Suphi'den öç almak için onun kâtibi Muhsin ile evlenir. Ticarethanenin yönetimi Muhsin'in üstüne geçer ve parasız kalan Suphi, Ürani tarafından terk edilir. Suphi, geçimini sağlayabilmek için tulumbacı olarak çalışmaya başlar ve bir gün kendisinin bu duruma düşmesine neden olan Ürani'yi ve onun yeni aşkını öldürür; yargılandığı mahkeme tarafından Trablusgarp'a sürgün edilir. Zehra, Suphi'nin başına gelenlere çok üzülür. Yeni kocası ile mutsuz bir yaşam sürer. Kocasının ölür ve ölümünden sonra ise yalnızlık çeker. Bir gün sokakta düşüp ölen yoksul bir kadın görür. O kadının Suphi'nin annesi olduğunu öğrenir. Bu duruma çok üzülür. Yaptıklarına pişman olur. Hırsıyla sonunu düşünmeden çevirdiği entrikalar sonucu birçok hayat mahvolur. Kendisi de dayanamayıp hasta olur. Çok acı çeker ve ölür. Nabizade Nazım, romanda aşırıya kaçan duygu ve zaafların insanlara neler yaptırabildiğini, kişinin hem kendisine hem de çevresine verdiği zararları anlatmak istemiştir. Kıskançlığın ne kadar şiddet içeren bir duygu olduğunu, intikamın yalnızca karşıya değil de kişinin kendisine de zarar vereceğinin altını çiziyor. Burda ki en önemli şeylerden biri ise, her şeyin kişinin tercihleri ile şekillendiğidir. Romanı "nefis, kıskançlık, hırs ve intikam" kelimeleri ile özetlemek mümkün olacaktır diye düşünüyorum. Tam bir "kıskançlık romanı"... Romandaki "Suphi" karekterinden nefret ettim. Nefretle okudum adının geçtiği her yeri... Suphi; bizlere nefse uymanın, ani kararlar almanın, insanı nasıl felakete sürükleyeceğini gösteriyor. Roman Suphi'nin ''kadın değiştirmesinden, sadakatsizliğinden" oluşur. Zehra ile birikte olur, Sırrıcemal ile birlikte olur, Ürani ile birlikte olur. Zehra'yı Sırrıcemal için feda etti, Sırrıcemal'i Ürani için feda etti. Annesini ise hepsi için feda etmişti... "Zehra" karekteri ise; bizlere intikam duygusunun aslında en boş çabalardan biri olduğunu, bu hissin hiçbir iyi getirisinin olmadığını gözler önüne seriyor. Suphi'nin kendini zaaflarına bırakması , Zehra'nın intikam alınca mutlu olacağını zannetmesi , Sırrı Cemal'in kendi yaptığının bir gün onun başına geleceğini düşünmemesi çok acı..! -İnsan yaşattığını yaşamadan ölmezmiş Sırrıcemal! -Bütün bu olanlara rağmen; senin o sadakatsiz adam için hâlâ atan kalbine ben bile utandım Zehra!! -Herkes yaptıklarının cezasını çekmeli ve sana verilen ceza sana az bile Suphi!!! Ve siz sevgili okurlar; Size romanı tavsiye ederim. Belki size basit bir konu gibi gelecek. Ama içerdiği birçok mesaj bulunmaktadır. Okurken sinirleriniz bozulabilir ama olayın sonunda kime ne olacak sorularından dolayı merakla sayfaları okuyacağınızdan eminim. Size de şimdiden keyifli okumalar diliyorum...

ZehraNabizade Nazım · Ema Kitap · 201711,3bin okunma

·

382 görüntüleme

İrem Yaltırık

@Minik_edebiyat ·

14 Mart 2023 02:13

Bitiminde uzun süre etkisinden kurtulamamıştım. 🫠

Zehra ERBEK

@Zehra_ERBEK ·

14 Mart 2023 11:59

Ben bayaa sinirlene sinirlene okudum. Çok akıcıydı ve gerçekten de etkileyiciydi.

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.