Sanırım incelemesini yazmakta en çok zorlandığım kitap oldu. Aslında bunu incelemeden ziyade benim anlamamı kolaylaştıracak ve geriye dönüp baktığımda okuduğum kitapları hatırlayabilmek için yazıyorum. İşte bu kitap da iyice anlaşılması ve unutulduğunda tekrar hatırlanması gereken değerli bilgiler içeriyor. Hızlı ve Yavaş Düşünme, bir psikolog olan Daniel Kahneman’a Nobel Ekonomi ödülü kazandıran çalışmalarının derlendiği, makalelerin herkesin anlayabileceği bir dilde yazılmış bir kitap. Bu makalelerin temelini oluşturan, insan beyninin karar alıcı ve düşünme biçimini açıklayan 1. Sistem ve 2. Sistemden bahsediliyor. Düşünce biçimimizi açıklayan bu yaklaşıma göre 1. Sistem hızlı düşünen ve hatta pek düşünmeyerek hızlı karar alırken 2. Sistem daha yavaş düşünen daha çok enerji harcayan ve daha rasyonel kararlar verebilmemizi sağlıyor. 1. Sistemin kabiliyetleri diğer hayvan türleriyle paylaştığımız doğuştan gelen becerileri içerir. İnsanlar her ne kadar özdenetimlerinin kendilerinde olduğunu, rasyonel kararlar ile hayatlarını sürdürdüklerine inansalarda hayatımızın büyük çoğunluğunu 1. Sistemin aldığı kararlara göre yaşıyoruz. Hatta bazen 1. Sistem çabucak bir öykü kurar ve 2. Sistem bunu rasyonalizetmek için çaba harcar. Ortaya ise yaptığı hatanın arkasında durduğuna akıl erdiremediğimiz insanlar çıkar. Kendini kandırmak diye buna denir. Bunun sonucunda hayatta karşılaştığımız olayların çoğunun raslantısal olduğu bir kenara bırakıp yer yer komplo teorilerine bile inanabiliyoruz. Örneğin tüm dünyayı etkileyen bir pandeminin şans eseri ortaya çıktığına inanmak yerine dünyayı yönetenlerin gizli emelleri için bilerek üretildiğine inananların sayısı azımsanmayacak kadar fazla. Kitabın ana teması bu şekilde olmakla beraber bu sistemlere dayanan araştırmalar ilgili başlıklar altında toplanmış. Bu bölümlerde araştırmaların ortaya çıkış süreci ve makalenin özet şeklinde açıklamaları bulunuyor. Beğendiğim ve ilgi çeken araştırmaları özetler nitelikte alıntılar ile buraya ekliyorum. Bu eklediğim konu onlarca konu başlından sadece birkaç tanesi. Son olarak kitap temel düzeyde bir istatistik bilgisi istiyor. İstatistik hakkında hiçbir bilginiz yoksa anlamakta zorlanacağınızı söyleyebilirim. Hale etkisi Başkanın politikalarını beğeniyorsanız muhtemelen sesini ve dış görünüşünü de beğeniyorsunuzdur. Bir kişinin gözlemlemediğimiz şeyler de dahil herşeyini beğenme (veya beğenmeme) eğilimi hale etkisi olarak bilinir. 1. Sistemin ürettiği dünya tasvirini basitleştirmenin ve aslında daha tutarlı hale getirmenin yollarından birisidir. Gördüğün neyse hepsi odur İyi bir öykü için önemli olan, enformasyonun tutarlılığıdır, eksiksiz olması değil. Hatta çoğu zaman az şey bilmenin bildiğiniz her şeyi tutarlı bir kalıba uydurmayı kolaylaştırdığını görürsünüz. Bulunabilirlik yanılgısı Bulunabilirlik kısa yolu da diğer yargı kısa yolları gibi, bir soruyu ötekiyle ikame eder. Bir kategorinin büyüklüğünü ya da bir olayın sıklığını değerlendirmek istersiniz, ama örneklerin aklınıza ne kadar kolay geldiğine dair bir izleniminizi belirtirsiniz. Soruların birbirinin yerini alması, kaçınılmaz olarak sistematik yanlışlar üretir. Anlama Yanılsaması 1. Sistem’in anlam verme mekanizması dünyayı gerçekte olduğundan daha düzenli, basit ve tutarlı görmemizi sağlar. Geçmişi anlamış olduğumuz yanılsaması, geleceği öngörüp kontrol edebileceğimiz yönündeki bir başka yanılsamayı da besler. Bu yanılsamalar rahatlatıcıdır. Varoluşun belirsizliklerini tamamen kabullenme iznini kendimize vermemiz durumunda yaşayacağımız kaygıyı azaltır. Eylemlerin uygun neticeleri olduğuna ve bilgelikle cesaretin başarıyla ödüllendirileceğine dair güven verici bir mesaja hepimizin ihtiyacı vardır. İş dünyası hakkındaki birçok kitap bu ihtiyacı karşılamak için ısmarlama yazılmıştır.

Hızlı ve Yavaş DüşünmeDaniel Kahneman · Varlık Yayınları · 20181,199 okunma

29 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Oguzhan kesgn