Gönderi

88 syf.
·
Not rated
Metafizik Dersleri
1. Ders Bilim Henry Berkson bakış açısına göre bilim: bilmek savoir kelimesi gündelik anlamda kullanılır. Gece ve gündüzün art arda geldiği, dünyanın aşağı yukarı küre şeklinde oldu, 2 ile 3'ün toplamının 5'e eşitliği bilinir. Örneğinde henri bergson ifadesine göre; herkes suyun belli bir süre boyunca ısıtıldığında buharlaştığını ya da suya atılan buzun batmayıp suyun üstünde kaldığını gözlemleyebilir. Bergson bir fizik kaynamanın nasıl sonuç verdiğini deneylerle tesis eder. Bilim nedenlerini tespitinden ya da keşfinde elde edilen tek bir formülle mümkün olabilecek en çok miktarda özel olguyu kucaklamayı görev edinir. Yazara göre bilmek ve bilim birçok kelimeye ifade etmektedir. Bilimle uğraşan dahi kişiler çoğu zaman önceden ne keşfedecek bir neden ne de aranacak Bir zemin yokmuş gibi görünürken, neden ve zemin bulma ihtiyacını duyan kişilerdir. Örneğinde Bergon ağırlık ve yerçekimi yasalarının keşfinden önce ağır bir cismin yere düşmesini çok doğal bir şey olarak görüyor. Bu fenomenin nedenlerinin arandığı zamanda ise nedenler keşfedilmemiş olmalarına rağmen bilimsel zihniyetin varlığı böylece kanıtlanmış oldu. Yazar filmi 2 tanımı başka bir şekilde ifade edilebildiğini dile getirir. Genelde formüllerle ve yasalarla birimin ikinci tanımını yapar. Filmin son tanımı özel olgulardan genel olgulara geçmeye dayanır. Film birikerek artmış buhar makinesi watt'ı icat etmiş her ne kadar tesadüfen ortaya çıktığı söylense bile bergsona göre aslında öyle olmadığını bilimin birikerek ilerlediğini gösterir. 2 ders bilimlerin tasnif bilimlerin net bir tasnifini yapmak hemen hemen im imkansızdır. Bilinecek şeyleri metodik ve net bir şekilde gruplamak için, her şeyi bilmek evrensel bilime sahip olmak gerekir. Antik çağdan beri tasnif teşebbüsleri olmuştur. Platon ve Aristoteles bilimleri çeşitli kategorileri ayrılmıştır. Aristoteles 3 çeşit bilimden söz eder: de bunlar pratik bilim ,pratik bilimler,spekülatif bilimlerdir. Poetik ve pratik bilimler etken yani bir şeye hayat veren bilimlerdir. Bir elbiseye bir eve iyi bir davranışa göre değerlendirilir. Henry Bergson'a göre poetik bilimlerin ürettiği eser üretici fail'den koparılabilir. Henry bergson'un örneğine göre mimari ve müzik bir politik bilimdir. Nesnelerin üretimi ile ilişkili olan bilimlere, eski yunancada yapmak anlamına gelen πolew fiilinden yola çıkarak poetik bilimler denir. Candy Bergson'a göre pratik bilim yunancada harekete geçmek anlamına gelir. Spekülatif bilimler latincede gözlemlemek, tartışmak anlamına gelir. 3. Ders Bilim Felsefesi Üzerine Biri diğerinden ayrılıyorsa bunun nedeni bilimdir. Tek Bir taneye indirgemek yerine çoğaltmaya, birleştirmek yerine bölmeye mecbur kalmış olmasıdır. 4. Ders Felsefe ve Konusu Bilimler iki büyük kategoriye ayrılır: Yazara göre madde birimleri ve zihin birimleridir. "Bir bilimin felsefesi, o bilmin bilinen hareketlerinin sentezisini yapıyorsa, aynı şekilde bu üst felsefede madde ya da zihin bakımından söylenebilecek ve bilnebilecek her şey birkaç basit formülle ifade eder. En üst bilim metafiziktir ya da doğanın ötesinde olan en üst felsefi bilimdir, tüm bilimlerin baş tacıdır." 1. Ders Uzay Bergson'a göre uzay 2 problemden ortaya çıkmıştır bunlar: psikolojik ve metafizik problemlerdir. Psikolojik problemler: yazar buraya uzay fikrinin o priori Fikri olarak gözden geçirilmesi gerektiğini zira başka hiçbir fikir ile yaratılmayacağını söyleyebilir. Uzay fikri ve cinsi bakımından basit ve eşsizdir. Uzay görüsü zihnin geometrik ve soyut yaşantısı ile başlar. Bilime malzeme ya da zemin sağlayan her şey, sözgelimi form, sayı, büyüklük uzayla ortaya çıkar.Metafizi problemler: Uzay nedir? Apeorio olarak ele alınırsa iki husus biri realistten idealisttendir. Realist test descartes'e ele alınarak yorumlara değinmiştir. Realist tez doğuştan gelen bir uzam ideasıdır. Uzay ideası uzam ideasının soyutlamasıdır. Uzaya dair realist teorinin bilimsel, bilimin gayretlerini cesaretlendirmeye özgü ve bilinen bir teori olduğu söylenebilir. İdealist tez: Bergson burada Kant'a değinmiştir. Kant'a göre geometrinin konusu olan uzay a priori bilginin zihnimizle ilişkin olduğunu kanıtlar. Bergson'a göre uzay hipotezine göre bizim zihnimizdedir. Altın teorisi bazı zorlukları ortadan kaldırılırsa yeni zorluklara sebebiyet verir. Sonuç: uzay yazara göre formüllerle elde etmektedir. Uzayı dolduran şeyin duası üzerine hipotez kurmadan yapamayız. Uzay teorisi Cevher ve uzama dair kavrayıştan ayrı düşmez. Bergson'a göre uzay diğer düşünürleri gibi ulaşılamaz değildir. Akılla ulaşılabilir. 2. Ders zaman Çoğu filozof uzay ve zamanı birlikte ele alsa da psikolojik ve metafizi olarak atfetmis. Lebniz de bunu a priori diye açıklamıştır. "Başka bir deyişle uzamda bölünemez bir nokta davranabilirken sürede sadece birçok an kavranabilir, tabii eğer anların olduğu varsayılırsa zira eşsiz bir an hiçbir şey olmayacaktır." Sayfa 50 Homojen zaman olarak adlandırdığımız ideal ortam kişisel sürelerde müşterek alanı açıklayan gayri şahsi olarak açıklanabilmektedir. Gayri şahsi bilinç, homojen zamandır. Berk sona göre homojen zaman sadece bir çizgidir süreyi sembol işlevi gören uzaydır. Bergson'a göre uzay form ise, homojen sınırsızdır. Heterojen bireysel, farklı gelişimlerin edindiği müşterek formudur.3. Ders Madde Maddenin varlığına dair: İdealiz ve realizm Madde, uzanır vaziyette algımıza zuhur eder. Uzay parçalarında farklılık gösteren bir şeydir. Berk sona göre idealizm psikolojik türden mülahazalara yaslanarak maddenin varlığını hatırladığını söylüyor. Bir cismi sadece algıladığımız kadarını yani niteliklerini, özelliklerini, rengini, sertliğini, ağırlığını biliriz. İdealizm aynı zamanda Berkeley idealizmdir. Bergson'a göre dışsallık bağımsızlık demektir yani zihnimiz olmada var olmadan ya da var olabilmektedir. Tezahürü belirli ve bu anlamda önceden belirli olanlarla onları algılayan akıldan bağımsız ve zorunlu yasaları sonucu olanlara nesnel, dışsal haller demeleridir. Aklın tezahürünü belirleyen şey aklın dışında bir nedendir. Yazar yasalarının belirleme tarzımıza benzemeyecek bir gerçekliktir. Bu yasalar sözgelimi uzay, zaman, nedensellik taşıması gerektirir. 2. Maddenin Özüne Dair: Mekanizm ve Dinamizm: Bergson aldığı konular yani dış dünya, doğa, deneyimi nedenleri ile ortaya koyuyor.Dış dünyadaki fenomenin uzay noktası ve zamanın belirli bir anın zorlanmasıdır. Fenomenler art arda geldiğinde ve yan yana geldiğinde dizildiği sabit bir düzenektir. Mekanizm bir tezdir. Mekanist duanın geometrik nicelik felsefesidir. Dinamizm-mekaniz nesnel varlıkları reddederler. Nitelikleri bağıntı ve hareketler vasıtasıyla üretmekle işgal eder. Mukabil ninamizm sembollerine benzer ve sembollere dayanarak mülahaza eder.Son bölüm: Uzan ve uzayın kendileri göründükleri gibi değildir. Ama birlikte olduğunda gerçekliği de oluşur. Her ikisinde de dokunsal ya da görsel uzayın formu altında bir şeydir. Fiziki nitelikler, benim bir form altında bulunmuyor ise o zaman bu nitelikler tecrübe edilen duyum olarak dünya yararsız haldiğini söyler. Yazar durumu ona göre idealizme geri dönmüş olarak bu aktarı haliyle madde yoktur ya da düşünce de düşünce gibi madde de tesirde bulunur. "Olmak tesir demektir." Bu durumda Bergson'a göre kendini dayatan tek bir neticeden bahseder. Maddi nesneyi dinamik unsurun değişmesi tesirinde buldunduran unsur olarak karışımına çıkar. Kısacası kendi cevherimize benzer, basit, sonsuz sayıda algılama görsel ve donunsal uzam formu altında Bergson'un aktarılmasıyla fizikteki hal değişimi evrensel bir yasaya tekabül eder. hal değişi olayı güncel bir durum kazanabilir. Bergson biliminde nitelik ya da nicelik yönünü madde evrenin karşılığı metafizik olarak yorumlar.
Metafizik Dersleri
Metafizik DersleriHenri Bergson · Pinhan Yayıncılık · 2019130 okunma
·
170 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.