Murray Bookchin'in devrimler üzerine yazdığı dörtlemenin sonuncu kitabında Alman Devrimi ve İspanyol Devrimi'nin neden başarısız olduğunu okuyoruz. Farklı kaynaklardan bu iki dönemi de tüm detaylarına kadar okuduğum için Bookchin'in kitabı olayları hatırlama mahiyetinde oldukça faydalı oldu. Almanya'da 1900'lü yılların başında ve özellikle I. Dünya savaşı ile beraber sendika hareketleri ve sosyalizm güçlenmeye ve etkili olmaya başladı. Almanya'da disiplinli, organize, yetenekli ve eğitimli bir işçi sınıfı vardı. Sosyalist hareketin başında iyi eğitimli, stratejist, deneyimli liderler vardı. Fakat I. Dünya savaşında büyük bir hezimet yaşanmasına, Bolşevik devrimi olmasına ve halk kıtlık çekmesine rağmen Almanya'da neden sosyalist devrim hareketi başarılı olamadı? Çünkü Alman işçileri bir bütün olarak devrim yapmaya niyetli değildi. Sosyalizmi cömert bir sosyal refah devletiyle ve daha geniş siyasal özgürlüklerle özdeşleştiriyorlardı. İspanyol devrimi ise hâlâ solcular arasında kanayan bir yaradır. İspanya 20. yüzyılın başında belkide Avrupa'nın köklü devletleri içinde en yoksul kalanıydı. 16. yüzyıldaki o ihtişamlı dönemlerinde elde ettiği zenginliği çarçur etmiş, güçlü ve istikrarlı bir burjuva sınıfı yaratamamış ve ülke kraliyet ile ruhban sınıfının baskısı altında ezilmişti. 1800'lü yıllarında sonunda İspanya'da hızlı bir sendikalaşma başladı. İspanyol işçileri ve köylüleri Almanlar kadar disiplinli, eğitimli ve yönetime sadık değillerdi. Militan bir sosyalizm anlayışı hakimdi. Özellikle Bask bölgesindeki Katalanlar hiçbir zaman kendilerini bir İspanyol olarak görmemişlerdi. 1931 yılında kraliyeti devirip Cumhuriyeti ilan ettiklerinde Sosyalistler mecliste büyük bir çoğunluk elde etmişti. Hayalini kurdukları İspanya'yı o kadar hızlı bir şekilde kurmak istediler ki; belki de bu acele devrim onların sonlarını getirdi. Çok liberal bir anayasa yazdılar, kilise ile devlet arasındaki bağı kopardılar, tarikatları yasadışı ilan ettiler. İşçiler güçlü sendikalar kurdular. Generaller sürgün edildi. Toplumun böylesine hızlı bir değişime hazır olduğu tartışılırdı. Sonuçta İspanyollar gelenek ve göreneklerine bağlı, dindar bir toplumdu. 1936 yılında Franco ve diğer generaller darbe girişiminde bulunduğunda eğer hemen solcular gereken beraberliği gösterebilseydi ve işçiler silahlandırılsaydı belki de darbe önlenebilecekti. Ama çok geç kaldılar. Sosyalist liderler ülkenin yönetimini devralmak istemekte çekince gösterdiler. Çünkü herhangi bir programları, deneyimleri ve eğitimleri yoktu. Buna rağmen işçiler olağanüstü bir dayanışma ile üç yıl mücadele etti, savaştı, yerel yönetimleri idare etti. İspanyol işçileri Almanlar kadar deneyimli ve eğitimli değildi belki; ama sosyalist bilinç düzeyleri tüm Avrupalı işçilerin üzerindeydi.

Spartakistlerden İspanya İç SavaşınaMurray Bookchin · Dipnot · 201415 okunma

·

99 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Murattgenstein