Home
Search
What to Read?
Sign In
Sign Up
Shopping
Explore
Books
Authors
Readers
1000Kitap Android ApplicationFREE – Download from Google Play
1000Kitap iOS ApplicationFREE – Get it from App Store
©2024 · 1000Kitap Web Application · 2.37.26
Gönderi
“Babalar, çocuklarınızı incitmeyin!”
Kitaba göre; Karamazovluk şöyle özetlenir: şehvetli, kâr düşkünü ve akıldan sakat insanlar…
Dostoyevski’nin yaşarken yayınlanmış son kitabı olan Karamazov Kardeşler, iki yıl gibi bir sürede tamamlanmış olup, 1880 yılında yayımlanmıştır. Yazar, kitap yayımlandıktan dört ay sonra hayatını kaybetmiştir.
Romanda Dostoyevski’nin yaşamıyla benzerlik taşıyan birçok nokta vardır. Yazar, kitabında hem baba hem de oğul olarak duyduğu suçluluk ve pişmanlık duygularına gönderme yapar. Üç yaşında ölen oğlunun adının Alyoşa olması buna örnek gösterilebilir.
Sürekli sara krizleri geçiren Smerdyakov karakteri, Dostoyevski’nin epilepsi hastalığına işaret eder.
Edward Hallett Carr'ın yapmış olduğu incelemelere göre, Dostoyevski’yi tam anlamıyla yansıtan isim Alyoşa değil İvan'dır.
Kitabın merkezinde bir babanın ölümü yer alır. Bu olay Dostoyevski’nin hayatıyla doğrudan bağlantılıdır çünkü yazarın da babası bir cinayete kurban gitmiştir. Ve Dostoyevski'ye gelen ilk sara krizinin de bu dönemlerde yaşandığı düşünülmektedir.
Karakterlere baktığımızda bir baba ve oğulları vardır.
Baba Fyodor Pavloviç Karamazov, toprak sahibi, zengin bir adamın kızıyla evlenir. Bu ilk karısından Dimitri adında bir oğlu olur, kadının tüm mallarını kendi üstüne alır. Kendisine çok kötü davranılan kadıncağız her şeyi bırakıp gider. Yokluk ve acılar içinde ölür. İkinci karısından İvan ve Aleksey (Alyoşa) adında iki oğlu olur. İkinci karısı da adamın zulümlerine dayanamadığı için ölür. Daha sonra Fyodor Karamazov kasabadaki saf, mezcup bir kızı iğfal eder. Kız hamile kalır. Doğum yaparken ölür; ondan da Smerdyakov adında gayrimeşru dördüncü bir oğlu olur. Bu son oğul babanın evinde uşaktır.
Baba Fyodor Pavloviç Karamazov, oğullarının hiçbirine karşı babalık görevini yerine getirmemiştir. Çocuklara sevgi ve ilgi göstermemiş, anaları öldükten sonra üç oğlunu da akrabalar büyütmüştür. Babanın tek bildiği, sarhoşluk, kadın düşkünlüğü, para, sorumsuzluk ve aşağılamadır. (Bu karakterin Dostoyevski'nin gerçek hayattaki babası olduğu tahmin ediliyor.)
Kitapta baba şöyle tasvir ediliyor.
Soylu bir kişizadeydi, hayata beş parasız, bir sığıntı olarak atılmıştı. Umulmadık, hesapta olmayan bir evlenme yapmış, karısının drahoması onu ufak da olsa bir servete kavuşturmuştu. Baştan silik bir hilebaz, oldukça zeki bir dalkavuk, yaman da bir faizciydi. Her geçen yıl serveti arttıkça başı biraz daha dikleşti. İçindeki aşağılık duygusuyla dalkavukluk kaybolup sadece alaycı, zararlı bir sinik, korkunç bir şehvet düşkünü kaldı. Manevi değerleri tamamen yitirmiş, yerini hayata karşı doyulmaz bir hırs almıştı. Sonunda hayatta şehvetin verdiği zevkten başka şey göremez oldu; çocuklarını da bu yolda yetiştirdi. Baba olarak yerine getirilmesini gerekli saydığı tek bir manevi ödevi yoktur. Alay ederdi bunlarla.. Kendi öz oğluna annesinden kalma mirası verirken dolandırıyor; gene ondan, oğlunun elinden sevgilisini alıyor.
Büyük oğul Dimitri Karamazov, bu karakter Rusya'yı temsil eder. Meyhanelerde içki alemleri yapar, sarhoşluk, kavgacılık ruhuna işlemiştir. Asarım, keserim, vururum, öldürürüm gibi sözlerle etrafına güç gösterileri yapar. Halbuki korkak ve zayıftır. Babasına karşı öfkeli ve serttir. Babası, Dimitri'nin annesinden kalan mirasın üzerine konmuş ve Dimitri'yi kandırmıştır. Gruşenka adındaki bayana aşık olan Dimitri, Katerina İvanovna adlı kişiyle de nişanlıdır. Ayrıca baba Karamazov da Gruşenka'ya aşıktır. Bu nedenle Dimitri, hem miras, hem kadın yüzünden babasından nefret etmektedir.
İkinci oğul İvan Karamazov, kuvvetli bir zekaya sahip olan bu oğul, okumuş, eğitimini tamamlamış, kültürlü bir gençtir. Felsefe alanında kendini geliştirmiştir. O da abisi gibi babasından nefret eder. Ayrıca Dimitri'nin nişanlısı Katerina İvanovna'ya aşıktır. Ahlak bakımından babasına çok benzer. Hayatta herşeyin mubah olduğunu savunur.
Üçüncü oğul Aleksey (Alyoşa) Karamazov, en hayırlı, en iyi evlattır. Kendini bütün ailesinden soyutlayarak, manastıra rahipliğe adamıştır. Dürüst, sözüne güvenilir, alçakgönüllü, masum, temiz ve doğru bir gençtir.
Dördüncü oğul Pavel Smerdyakov, baba Karamazov'un gayri meşru oğludur. Evde uşak, aşçı görevindedir. Abisi İvan'ı ve onun felsefi düşüncelerini örnek alır. Saf gibi görünür ama aslında çok zekidir. Sara hastalığı vardır. İçi zehir dolu, kinci, kışkanç bir insandor. Kitabın belki de en tehlikeli karakteridir.
Klise başpapazı Staretz Zosima, Alyoşa'nın üstadı, koruyucusu, destekçisi. Rus halkının şifacısı, duacısı ve Alyoşa'nın en etkilendiği kişidir. Ölmeden önce Dimitri'nin başına gelecekleri görmüş ve onun çekeceği acılar yüzünden ayaklarına kapanmıştır. Ayrıca öldükten sonra bedeni kokmuş, halkın gözünden düşmüştür. Bu durum Alyoşa'yı çok üzmüştür.
Dmitri bedeni, İvan aklı, Alyaşo ise ruhu temsil eder. Kardeşler babalarına karşı duydukları kontrolsüz öfke ve intikam duygularıyla hareket ederler, babanın öldürülmesiyle beraber büyük oğul Dimitri’nin en önemli zanlı durumuna düşmesi sonrası, sadece bir kasabayı değil, bütün Rusya ve çevre illlerini etkileyen büyük bir dava başlar.
Davada beni en etkileyen, müvekkilini savunan avukatın konuşması oldu. Aslında bütün çocuklar saf ve temiz doğar onları kirleten aileleridir. Babalık sadece hayat vermek değildir. Babalık, evlatlarını sevmek, hayatını onlardan esirgemeden, iyi ve kötü günlerinde yanında olmak, evlatlarının mutluluğu uğruna kendini feda etmektir. Çocuklarına yol göstermemiş, terbiye vermemiş, biraz olsun sevmemiş bir babanın evlatlarının çirkin hatalarından kim sorumludur?
Dimitri, İvan ve Smerdyakov babalarının davranışlarından fazlasıyla etkilenmiş ve hatalar yapmışlardır. Babasının davranışlarından etkilenmeyen tek evlat Alyoşa'dır. Çünkü Alyoşa manastırda yetişmiştir. Asıl suçlu kim evlatlar mı yoksa onlara örnek değil bela olan babaları mı?
Kitapta babayı öldüren oğulun Dimitri olduğunu zannetsekte ilerleyen sayfalarda öldürenin Dimitri olmadığını öğreniyoruz. Öldürenin kim olduğunu söyleyerek spoi vermek istemiyorum. Heyecanı kaçmasın.
Dostoyevski, kitapta babalara şöyle sesleniyor. Buraya bırakıp incelememi noktalıyorum.
Bütün babalara sesleniyorum: “Babalar, çocuklarınızı incitmeyin!” Aksi halde baba değil, çocuklarınızın düşmanı olursunuz, onlar da evlatlıktan çıkarak size düşman kesilirler; onları bu hale getiren de sizlersiniz.
Kitapla kalın.
·
141 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.