Marcel'in* nefis mektubu - Zola'nın cumhurbaşkanına söylevinden [Suçluyorum] söz ediyor.
* Marcel Drouin'in mektubu. Ocak 1898 Dreyfus davasında önemli bir tarihtir. Savaş Konseyi 10 Ocak'ta Estherházy'i aklamış ve Zola'nın mektubu üç yüz bin baskı yapmıştır. Gide Ocak 1898'de Zolayı destekleyen bildiriyi imzalar. Gide'in o dönemde yazdığı birçok mektup kendisinin tutumuna tanıklık eder; özellikle Eugène Rouart'a yazdığı, Euvres completes'in II. cildinde (s. 485-488) "E. Rye Mektup, Roma, 24 Ocak 1898" adıyla yayımlanan mektup ve 18 Ocak 1898'de (Dreyfus karşıtçısı) Paul Valéry'ye yazdığı mektup. Valéry'ye Zola'nın sözlerini onayladığını yazar (Corr. Gide-Valery, s. 310). Rouart'a yazdığı en önemli mektup- Gide'in düşünme biçimini ortaya koyar: O davanın içeriğindense tarafların yaklaşım biçimiyle ilgilenir. "Öyle ki, dışarıdan, tüm bu kişileri, bilginleri, edebiyatçıları, felsefecileri, sanatçıları özellikle yöntemler ilgilendirir, davanız dünyanın en güzel davası olsa bile [Rouart Dreyfus karşıtçısıdır), onları karşınıza alırsınız." Bu mektupta, Gide Dreyfus'un suçluluğuyla ilgili düşüncesini açığa vurmaz, hatta şöyle yazar: "-Dreyfus sorunu benim gözümde aslında [koyu bir Dreyfus karşıtçısı ve Yahudi düşmanı] Degas'nın söylediği gibi pekala - aşağı yukarı şöyle: 'Dreyfus suçsuz mu? Dreyfus suçlu mu? Bunun pek önemi yok. Fransa benim için bir bireyden daha önemlidir. Suçsuz Dreyfus'u kurtarmak suçlu Fransa'ya leke sürecekse, Dreyfus'un suçluya dönüşmesi, Fransa'nın da aklanması gerekir"; ama sonra ekler: "Ama artık iş işten geçti, olay çok büyüdü. Cin şişeden çıktı; artık bir daha geri sokulamaz [...] Susmak mı! Olayı bundan sonra bastırmak mı! Sence olabilir mi böyle bir şey? Bu virüsü yaraya hapsetmek, yarayı da hiçbir yeri dağlamadan kapamak demektir! [...] Siz siyasal sorunu bir kenara koyduğumuzda, M[arcel] D[rouin] gibi, benim gibi, XXX gibi, aslında davanıza değil, tavırlarınıza karşı çıkan ve gözünüzde sendikalıların sayısını artıracak dürüst ve çok değerli insanları kendinizden uzaklaştıracaksınız; o insanlar inan istemeseler de sizinle işbirliği yapamadıklarına üzülüyorlar, gerçekten üzülüyorlar. Çünkü ben Yahudileri daha çok sevmiyorum... inan bana; tam tersine, Yahudilerin hiç bu kadar tehlikeli olduğunu düşünmemiştim." Gide görünüşe göre Drouine yazdığı yanıtta, arkadaşının Dreyfus yandaşlığını onayladığını ifade ederken, yine de çekimserliğini korur, ulusun düşmanlarının durumdan yararlanmasından korkar (24 Ocak 1898 tarihli mektup, Rouen Belediye Kütüphanesi).
Sayfa 345 - 346 Yapı Kredi YayınlarıKitabı okudu
16 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.