Osmanlıların deniz organizasyonlarında üstünlük elde etmeleri, Karadeniz’i diğer devletlerin ticaret gemilerine kapalı hale getirmeleri, özellikle Orta ve Doğu Akdeniz’de anlaşma olmadan hiçbir devlete yaşam sahası bırakmamaları, Kızıldeniz, Basra Körfezi ve Afrika’yı aşarak bölgeye gelen Portekiz, Hollanda ve İngiltere gibi devletlerin müdahalesine karşı korumuştur. Nihayetinde Osmanlı, Sumatra’ya dahi gidebilmiş ve gemilerle bu uzak noktalarda da varlığını ve iddiasını ortaya koymuştur. Bilhassa Venedik ve Ceneviz gibi deniz kültürü son derece yüksek iki güce karşı kimi zaman mücadele ederek, kazanarak-kaybederek, kimi zaman da işbirliği ile bir denizcilik kültürü edinmiş ve denizlerde üstünlüğü yakalamıştır. Osmanlı, bu üstünlüğü yakalarken donanma gemilerinin özellikleri dikkate değerdir. Bu başarıda en önemli faktör, Osmanlı’nın son dönemine kadar gemi inşa sanayisini kendi imkânları ile yürütmeyi başarmasıdır. Aynı dönemde rakip devletlerin hiçbirisinde Osmanlı teknolojisi ve üstünlüğü görülmemektedir. Bu kitapta, aynı zamanda Osmanlı savaş gemilerinin yüzyıllar süren gelişimi içinde geçirdiği değişimin tespiti yapılmaya çalışılmıştır. Aynı şekilde Osmanlı deniz kuvvetlerine katkıda bulunan isim, birim, bürokratik oluşum ve hatta düşman olarak dahi kabul edilmiş olsalar da gerek teknik ve askeri personel gerekse de teknik altyapı ve teknolojik transfer denilebilecek yardım ya da işbirliklerinin örnekleri anlatılmaya gayret edilmiştir. Kronolojik olarak Osmanlı denizciliğine katkıda bulunan ne kadar unsur varsa hemen hemen her biri hakkında açıklamalar yapılmıştır. Deniz savaşlarındaki mücadele ve rekabette gemi türlerinin rolü, deniz ticareti ve deniz ulaşımına etkisi gibi konular hala araştırılmaya, incelenmeye ve tetkik edilmeye muhtaç konulardır. Bu konular tam manasıyla açıklığa kavuşturulabilmiş değildir. Osmanlı sultanları, Fatih Sultan Mehmed Han ile beraber kendilerini kara ve denizlerin sultanı olarak tanımlamışlardır. Bunun gereği olarak da on altıncı yüzyılda denizlere yönelik politikalar geliştirmeleri kaçınılmazdı.

Osmanlılar ve Denizİdris Bostan · Küre Yayınları · 20077 okunma

·

32 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Halil