Elektromanyetik ve kütleçekimsel dalgalar hakkında:
Evrenin uzak köşelerinden şeyler hakkında bize bilgi getirecek şekilde yolculuk yapabilen yalnızca iki tip dalga mevcuttur:
elektromanyetik dalgalar (ışık, X-ışınları, gama ışınları, mikrodalgalar, radyo dalgaları...) ve kütleçekimsel dalgalar.
Elektromanyetik dalgalar ışık hızında hareket eden titreşen elektrik ve manyetik kuvvetlerden meydana gelir. Bunlar sözgelimi bir radyo ya da televizyon antenindeki elektronlar gibi yüklü parçacıkları etkilediklerinde, parçacıkları ileri geri sallar, dalgaların taşıdığı bilgiyi parçacıklara aktarırlar. Bu bilgi ardından yükseltilebilir ve insanların kavraması için bir hoparlöre ya da televizyon ekranına gönderilebilir.
Einstein'a göre kütleçekimsel dalgalar, uzayın salınımlı olarak bükülmesinden, yani titreşen bir uzay gerilmesi ve sıkışmasından oluşur. Massachusetts Teknoloji Enstitüsünden Rainer (Rai) Weiss, 1972 yılında bir kütleçekimsel-dalga dedektörü icat etti. Dedektör, L şekilli bir vakum borusunun köşesi ve uçlarına asılı aynalardan oluşur; aynalar L'nin bir ayağı boyunca uzay gerilmesiyle birbirlerin den uzağa ve diğer ayak boyunca uzay sıkışmasıyla birbir lerine doğru itilir. Rai'nin önerisi lazer ışınları kullanarak söz konusu gerilmenin ve sıkışmanın titreşen örgüsünü hesaplamaktı. Lazer ışığı bir kütleçekimsel dalganın bilgisini açığa çıkarabilir ve böylece sinyal de insan kavrayışına uygun şekilde yükseltilip bir bilgisayara gönderilebilir.14 Eylül 2015'te (Rai, Kip Thorn ve Ronald Drever'ın birlikte kurduğu ve Barry Barish'in bir araya getirip öncülük ettiği 1000 kişilik bir proje tarafından inşa edilen) LIGO kütleçekimsel-dalga dedektörleri ilk kütleçekimsel dalgalarını kaydetti. Takımımız dalga örgülerini bilgisayar simülasyonlarının öngörüleriyle karşılaştırarak söz konusu dalgaların Dünyadan 1,3 milyar ışık yılı uzaktaki iki ağır kara deliğin çarpışmasıyla birlikte ortaya çıktığı sonucuna vardı.
Sayfa 19 - Alfa bilim yayınlarıKitabı okudu
·
28 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.