Gönderi
İki kitap bir Hayyam
#ÖmerHayyam
#Rubailer #Dörtlükler
194 sayfa
Ömer Hayyam
Çağının çok ötesinde olan bir adam o.
Ama gelin görün ki yine ait olduğu Doğu kültüründe değeri bilinmemiş ve Batılılarca keşfedilmiş bir bilim insanı ve filozof.
Astronomi ve matematik alanındaki buluşlarıyla Görelilik Kuramı'nın isim babası Einstein'e ilham olmuş. Batı'da bu denli popüler olmasının ardından Rusya'da Arap Yarımadası'nda, ve nihayet kendi kültürü olan Fars edebiyatında ve Anadolu'da da yankı uyandırmış biri. Ne acıdır ki Batı onun biliminden ve felsefesinden feyz alırken Doğu kültürü onu şarapçı ilan etmiş.
Evet, doğru okudunuz şarapçı!
Tasavvufa ve sembolizme konu olacak dörtlüklerinde bir metafor olarak kullandığı şarap kavramı üzerinden çıkara çıkara bu sonucu çıkarmışlar(!) Özellikle bu bağlamda #şbankasıyayınları'ndan çıkan Dörtlükler kitabının çevirmeni #SabahattinEyüboğlu çok şaşırttı beni.
Hayyam'ın:
"Camiye gittim, ama Allah bilir niye:
Ne namaz kılmaya, ne dua etmeye.
Eskiden bir kilim aşırmıştım camiden:
O eskidi gittim yenisini yürütmeye"
ve
"Ben ne camiye yararım ne havraya!
Bir başka hamur benimki başka maya
Yoksul gâvur, çirkin, orospu gibiyim
Ne din umurumda ne cennet ne dünya"
dörtlüklerini çok garip bulmuş Eyüboğlu. Hatta ona ait olmadığını iddia etmiş.
Hayyam'ın bu dörtlükleri, din maskesi altında hırsızlık ve ahlak bekçiliği yapanlar, kendi gibi inanmayanları yaftalayanlar için kinaye niyetine yazdığı da çok açık oysaki. Gerçekten bizim coğrafyanın akademisyenlerini anlamak da ayrı yetenek ve sabır ıstiyor sanırım.
Yanı sıra #maviçatıyayınları'ndan çıkmış #HalilHarunHan'ın düzenlediği 111 sayfalık diğer kitapta ise Hayyam ile ilgili biyografik ve daha gerçeğe yakın yorumlar yer alıyor. Çeşitli iisimlerce çevirisi yapılmış Hayyan Rubaileri mevcut. Edebiyatta rubai türünün yaratıcısı olan Ömer Hayyam gibi bir değerin kıymetinin bilinmemiş ve yetmez gibi yanlış yorumlanmış olması benim açımdan çok üzücü olsa da beraberinde Ömer Hayyam'ın çok sevdiğim ve özellikle de dini dogmalara o dogmaların dayattığı Tanrı kavramına kafa tutan tavrıyla ruh eşim diyebileceğim bir filozof olduğunu da gururla söylerim.
"Beni özene bezene yaratan kim? Sen!
Ne yapacağımı da yazmışsın önceden.
Demek günah işleten de sensin bana:
Öyleyse nedir bu cennet cehennem?"
Çav bella
·
55 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.