Dostoyevski'nin "Suç ve Ceza" ve "Budala" eserlerinde anlatmak istediklerinin daha bu öyküsünde başlamış olmasına çok şaşırdım. Büyük eserlerini okuduktan sonra bunun basit ve yüzeysel bir rezil olma ya da hayal kırıklığı öyküsü olmadığını anlayabilirsiniz. Taze bir Avrupa özentiliği eleştirisi. Henüz Raskolnikov kadar içselleşmemiş bireysellik. Tanrıtanımazlık, hümanizm, liberalizm… Dostoyevski de zamanında Avrupa'dan gelen devrim fikirlerinden etkileniyor. Ölüm cezasına çarptırılıyor. Ceza süresince fikirleri değişiyor ve bu özentiliğin, toplumun gerçekleriyle uyuşmazlığını görüyor. Her sınıftan insanı gözlemliyor. Torbasında çok şey biriktiriyor. Dostoyevski'nin anlatmak istediği şeyler, bir amacı var. Eleştirdiği insan modelini baş kahraman yapar ve onu türlü serüvenlerden geçirerek ütopik ve hatalı fikirlerini, tatsız bir olayla sonuçlandırıp, gerçekle yüzleştirir. Dostoyevski'nin tarzıdır bu. Bu öykü, o kadar Dostoyevski ki… Bence kutlamada gerçekleri yüze vuran gazeteci de zamanında dergide çalışmış, aydınların yüzüne gerçekleri vuran Dostoyevski'den izler taşıyordu. Bireysel başkaldırı örneğinin ,toplumsal gerçeklerle yüzleştiğini gördüm. Sırf batıdan geliyor diye benimsenmeye çalışılan fikirler sahtekârlıktır. İnsan severliği savunan adam daha arabacısının kardeşinin düğününe gitmesine izin vermiyor, gitti diye demediğini bırakmıyor, insanları dış görünüşüne göre yargılıyor, aşağılıyor, insanların zor şartlarda aldığı içkileri duyarsızca tüketiyor. Toplum için faydalı şeyler yaptığını düşünürken içten içe saygı, ilgi görmek gibi bireysel çıkarları içinde bulunduruyor. Ne okuduğunun farkında olanlar için keyifli bir okuma olacaktır.

Tatsız Bir OlayFyodor Dostoyevski · Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları · 19905,1bin okunma

·

98 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Gamze