II.Dünya Savaşı’da Arnavutluk’ta ölen askerlerini savaşın bitmesinden 20 yıl sonra Arnavutluk topraklarından çıkarıp ülkesine geri getirmekle görevlendirilen bir İtalyan generali merkeze alan kurgusuyla, oldukça özgün bir savaş karşıtı roman Ölü Ordunun Generali.
General bir rahip eşliğinde ordusunu toprak altından çıkarıp eve götürmeyi ilkin kutsal bir vazife olarak içselleştirir ancak zamanla yaptığı işin ne kadar sefilce olduğunu, savaşın meydana getirdiği tahribatın ve savaşın anlamsızlığının boyutlarını on sekiz ayın sonunda ülkelerine götürdüğü bir yığın fosforik kalsiyuma eşlik eden hüzünle idrak eder.
Kitapta Arnavutluk tarihine, ulusal kimliğine, sanatına, kültürüne, insanına dair pek çok şey var. Adriyatik kıyısında muhteşem sahilleri vardır; ancak halk, denizin düşman getirdiği inancıyla denizi uğursuz sayar ve ondan nefret eder. Şarkılarında hep ölüm var; halkı suratsız, bıkkın. Dilleri bile ölümcül, cansız bir dil…
Kadare’ye dünya çapında ün kazandıran bu kitaptaki en çarpıcı şeylerden biri sanırım yazarın kendi ülkesini “yabancı birinin gözüyle” anlatması ve faşist düzen, vahşi işgalin yanında Arnavutluk halkını da tarafsız bir gözle eleştirmesi.
“Arnavutların her zaman öldürmek ve öldürülmek istekleri olmuştur. Savaşacak kimseyi bulamadıklarında birbirlerini öldürmüşlerdir zamanında.”
Savaşın olmadığı, siperlerin kazılmadığı, kimsenin o an için ölmediği bir savaş romanı bu. Savaşın onlarca yıl sonra bile neler yaptığına, insan ve toprak üzerindeki etkisine dair çarpıcı bir eleştiri metni. Çeviride çok fazla yazım yanlışı ve anlatım bozukluğu bulunmasına rağmen zevkle okudum. Daha iyi bir editöryal emekle daha çok okuru olmasını dilerim.
“‘Sanki buralarda hiç savaş olmamış da sadece kahverengi inekler sakince otlamış gibi görünüyor.’dedi.
‘Her zaman savaşın ardından öyle görünür.’ dedi rahip.”
#ölüordunungenerali #ismailkadare #kitaptavsiyesi #kitapyorumu 
Betül haskalaycı
·
133 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.