Kitabın yazarı Ahmed Safi 1851 yılında İstanbul'da doğmuş, 1878'den sonra Selânik'te askeriye başkatipliği görevinde bulunmuş. Ahmed Safi Bey 1913 yılında emekli olduktan sonra Sefinetüs-Safi ismiyle 18 cilt ve 3350 sayfa tutan el yazısı ile mevcut olan notlarını yazmış. Bu eserinde din, tarih, tasavvuf, edebiyat, genel kültür, hatıralar, şahıslar, önemli olaylar, günlük tesbitler ve çok çeşitli bilgiler bulunmaktadır. Bazı günün önemli haber ve makaleleri de kopya ile notlarına dahil edilmiş olup, seçmelerinin sonuna kendi düşüncelerini de eklemiş. Son derece ilgimi çeken bu eserinin maalesef baskısı henüz yapılmamış. Fotokopi iki adet takımı Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Enstitüsü ve İlmi Araştırmalar Merkezi kütüphanelerinde bulunmaktadır. İnşallah bir yayınevi bu eserin baskısını bir gün yapar. Şu anda okumuş olduğum Dönmeler Adeti işte bu Sefinetü's-Safi eseri içerisinde 23 sayfalık bir risale olarak bulunmakta olup, 1879 yılında kaleme alınmış. Kitabın içerisinde eserin orijinal Osmanlıcası ve birebir Latin harfleri çevirisi karşılıklı sayfalarda bulunmakta olup ayrıca ek olarak günümüz Türkçesi hali de bulunuyor. Yayına hazırlayan Ertuğrul Düzdağ'ın bu konuda güzel bir iş çıkardığını belirtmeliyim. Eserin içeriğine gelecek olursak, kim bu Dönmeler? Yazar giriş kısımda şu şekilde kısa bir ön bilgi veriyor: "Selânik'te bulunan çeşitli milletlerin başlıcaları üç millettir. Bunlar da Müslümanlar, Hristiyanlar ve Mûsevîlerdir. Fakat bunlardan başka Dönme adıyla, sapkın bir grup insan daha vardır ki, bu kısa kitapçıkta, işte onlardan bahsedilecektir. Dönmeler, müslüman kıyafetinde olduklarından, müslümanlardan ayırt olunmaları biraz güçtür. Ancak işi bilenler, onları derhal tanıyıp fark ederler." Sayfa 14 Dönmeler aslında Museviliğin bir kolu olmakla birlikte tam bir Musevi oldukları da söylenemez. Çünkü yazar Musevilerin de kendilerini sevmediğini belirtiyor. Dıştan bakıldığında tamamen Müslüman görünümlüler ve iyi derecede Kur'an okuyanları da bulunuyor. Bu açıdan bakıldığında dışı ve içi farklı bir grup olduklarını görüyoruz ve bu da tehlikeli bir durumu gösteriyor. Kendi içleri dışında evlilik yapmıyorlar. İstisnai durumlarda ise mesela kitapta geçen bir olaya göre bir dönme kızı bir Müslüman gence aşık oluyor ve kaçmak durumunda kalıyor. Bu kızın peşini uzun süre takip ediyorlar, devlete başvuruyorlar fakat kızın kaçtığı ailenin nüfuzlu olması nedeniyle sonuç alamıyorlar. Bugün içi başka dışı başka insanların ne kadar çok olduğunu düşünürsek ne kadar dikkatli olmamız gerektiğini anlayabiliriz. Aslında bazen gözden kaçırdığımız altın bir kural var; insanlarda sözlere, dış görünüşlere değil eylemlere, davranışlara dikkat etmeliyiz. Özellikle yeni tanıştığımız insanlarda. Davranışları ne kadar iyi gözlemleyebilirsek aldanma olasılığımız da o kadar düşer diye düşünüyorum. Konu ile ilgili başka kitaplar da var. Araştırmayı seven ve konuya ilgi duyan okurlara tavsiye ederim. Herkese faydalı okumalar dilerim.

Dönmeler AdetiAhmed Safi · Kapı Yayınları · 06 okunma

42 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Serdar