Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

Mahmut Şevket Paşa İttihatçı mı?
Mahmud Şevket Paşa, kendisini Babıali baskınının ardından sadaret makamına getiren İttihadçılar'dan da hoşlanmamakta, hatta nefret etmektedir. Parlamento'da bazen İttihadçı umdeleri destekler gibi görünmesine rağmen günlüğünde *" ...İttihadçılar'ın artık adam olmayacakları kanaati bende büsbütün teessüs etti. Bu kadar felaketler üzerine hiç de akıl erdiremeyecekleri ve erdirmedikleri umûr-ı askeriyeye bile müdahaleden vazgeçmiyorlar idi ve bu suretle idare-i memleket edebileceklerini zannediyorlardı"* *(bkz. Murat Bardakçı - Mahmud Şevket Paşa'nın Sadaret Günlüğü", 40-42.)* şeklindeki ifadelerinin yanısıra mecnun ve beyinsiz olduklarını, söz dinlemediklerini, adam olamayacaklarını yazmakta, İttihadçılar'ın muhaliflerinden de rezil ve ahlaksız diye bahsetmektedir. Paşa'nın günlüğünde Enver ve Mustafa Kemal Beyler hakkında da kayıtlar vardır; Mahmud Şevket Paşa birbirlerinden hoşlanmadıklarını ve çekiştiklerini yazmakta; Enver'in daha önemli bir vazifeye tayini sözkonusu olduğunda Mustafa Kemal'in Fethi Bey ile beraber bu tayine karşı çıktığını, hatta istifaya kalktığını anlatmaktadır. *(Bkz. Murat Bardakçı - Mahmud Şevket Paşa'nın Sadaret Günlüğü, s 56-63.)* Enver ise, Mahmud Şevket Paşa'yı sadrazam yapmış olmalarından dolayı pişmandır ve baskından beş gün sonra, 28 Ocak 1913'te Berlin'e yazdığı mektupta sıkıntıların hala çaresini aramakta olduğunu söylemektedir: *"...Kamil'i devirip, yerine biraz cesur Mahmud Şevket Paşa'yı geçirerek herşeyi kurtarabileceğimi zannediyordum. Ama heyhat, bu kadar saydığım erkan-ı harp başkanımız, her şeyi kendisiyle sürükleyebilecek bir ödlek çıktı. Düşünün sevgili, mücadeleye tek başıma girebilmek için bütün bu kötülükleri bertaraf etmem lazım. Kendimde bütün bir Bulgar Ordusu'na karşı koyacak gücü buluyorum. Ah, yine de zor, sevgili dostum. Bu kadar şeyi göze aldıktan sonra bile, vatanım için istediğim şeyi garanti edecek emin bir yol bulmuş değilim. Evet, şimdi her şey evvelkinden biraz daha iyi gidiyor ama tuttuğum yolu mutlaka takip etmek istiyorum. Zaman o kadar az ki, İncil'deki der Glaube kann Berge versetzen (iman dağları oynatır) cümlesi bize pek yardım edemez. Neyse ki, bir yolunu bulmaya çalışacağım..."* *(Şükrü Hanioğlu - kendi mektuplarında Enver Paşa, s 228)* Ayrıca Murat Bardakçı ve Feroz Ahmad'de Mahmut Şevket Paşa'nın İttihatçı olmadığını söyler. *(Bkz. Murat Bardakçı - Enver, s 104)* ve *(Feroz Ahmad - İttihat ve Terakki 1908-1914, s 175)*
·
31 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.