Modern Türk şiirinin özgün simâlarından Asaf Hâlet Çelebi, 1907 yılında İstanbul’da doğar. Şairin çocukluğu Cihangir’de geçer. Babası Mehmet Said Hâlet Bey; Arapça, Farsça ve Fransızca bilen kültürlü bir adam olup Mevlevî ve Kadirî çevreleriyle yakından ilişkilidir. Bundan dolayı Asaf Hâlet de daha çocuk yaştayken bu çevreleri tanımıştır.[1] Asaf Hâlet, çocukluğunda masal dinlemeyi çok sever. Masalların yanı sıra tekerlemeleri de çok seven Çelebi, bunları Türk çocuklarının mükemmel ve dahice buluşları olarak görür. Çocukluğunda kendisine masal anlatan kadınları büyük bir övgüyle anar. Onlar, okuma yazma bilmemelerine rağmen ona insanlığının hakikî şuurunu, okuduğu kitaplardan daha çok kazandırmıştır. Örneğin, “Burunsuz Ziyneti” isimli Bektaşî bir kadın, çocukları etrafına toplar ve bol bol masal anlatırmış. Hayal gücü geniş bu ihtiyar kadın, masallardaki korkunç kahramanları bile gülünç hale getirirmiş. Şair, hayatın en zor yollarına karşı alay ve küçümsemeyi onun masallarından öğrendiğini yazar.[2] Asaf Hâlet’in çocukluk dünyasında masalların yerini Beşir Ayvazoğlu şu cümlelerle veciz bir şekilde özetler: “Bu kadınlardan masal dinlerken kahramanlarla özdeşleşen çocuk, Kaf Dağı’na gidip ejderhalarla dövüşen delikanlı kendisiymiş gibi heyecanlanırmış. Huysuz ve hilekar Çengi Dilâra, talihsiz Turunç Güzeli, esrarlı Benli Bahri, korkunç İğci Baba, akıllı küçük kız, Bahtiyar adlı bedbaht, dağdan dağa gezerken elbiseleri çalılarda yırtılıp kan revan içinde kalan sultan hanım ve bunlara benzer nice masal kahramanlarıyla birlikte yaşanan gerçeküstü bir çocukluk… bahçelerde narlar ağlar, ayvalar gülermiş; birileri tütün çubuk içerek lâle sümbül biçerek geçermiş; ağlayan gözlerden inciler dökülür, gülen yanaklarda güller açarmış. Çocuk gitgide baktığı her şey ve her yerde dinlediği masalları görür olmuş.”[3] Asaf Hâlet’in şiirlerinde hem çocukluğuna hem de çocukluğunda dinlediği yerli ve yabancı masallara atıflar vardır. Bu atıfların en yoğun olduğu şiirlerden biri Fransa’nın işgal yıllarına denk gelen, Fransa İçin Şiir’idir. Bu şiirde “çocukluk arkadaşım” dediği Petit-Poucet (Parmak Çocuk), Tın Tın Eder Kabâcık ve Çizmeli Kedi masallarına göndermeler vardır: “çocukluk arkadaşım “petit-poucet” yamyam devin kilerindedir küçük kızkardeşi ormanda ağlıyor “tın tın eder kabâcık” beni bırakıp giden babâcık ormanlardan güneşli tarlalara koşan “çizmeli kedi” ne olur kurtar benim marquis de carabasse'imi yanan paris'in çocuklarını öperek ağlamak istiyorum belki masallarımla uyurlar.” (1940)[4] Yine, Beşir Ayvazoğlu’nun kaydettiği bilgilere göre Asaf Hâlet, on yedi yaşında Şeyh Galib’in Hüsnü Aşk’ını okumuş ve ardından Mevlâna ile ilgili araştırmalara başlamıştır.[5] [1] Beşir Ayvazoğlu, He’nin İki Gözü İki Çeşme: Bir Asaf Hâlet Çelebi Biyografisi (İstanbul: Kapı Yayınları, 2014), s. 37-39. [2] Ayvazoğlu, a.g.e., s. 40. [3] Ayvazoğlu, a.g.e., s. 41. [4] Ayvazoğlu, a.g.e., s. 126. [5] Ayvazoğlu, a.g.e., s. 135. hakimkulu.blogspot.com/2023/06/henin-i...

He'nin İki Gözü İki ÇeşmeBeşir Ayvazoğlu · Kapı Yayınları · 201433 okunma

281 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Serdar Çevik