Nietzsche’nin yazmış olduğu ilk eseri. O yüzden inceleme yaparken, Nietzsche’nin sürü ahlakı kavramı, bengidönüş, üstinsan gibi kavramlarına gönderme yapmanın anlamlı olacağını düşünmüyorum. Nietzsche için Yunan kültürü önemliydi ve bu eserinde de Yunanlıların meşhur tragedyalarının nasıl ortaya çıktığı üzerinde durur. Ona göre Yunan tragedyası kısaca müziğin ruhundan doğmuştur. Hatta eserin ilk ismi veya başka yayınevlerinde şu şekilde bir isimle yayınlandığını görüyoruz: “Müziğin ruhundan/tininden Tragedyanın Doğuşu” Peki Nietzsche neden müzikten doğduğunu düşünüyordu? Ona göre ilk ve genel olan her zaman melodiydi. Ayrıca tragedyayı başlarda bir drama olarak değil de tamamen koro olarak görür. Yani eseri tragedya haline getiren şey; oradaki koronun bizzat kendisidir. Bu koro ise Dionysosça ögeler taşır. Bu ne demek peki? Dionysosça ögeyi anlayabilmek için tekrardan Yunan tragedyasının çıkışına gidelim. Tragedyalar iki sağlam temel (daha doğrusu tanrı) üzerine kuruludur. Apollon ve Dionysos. Apollon plastik sanatı yani daha çok estetiği ifade eder. Görüneni, bilinci ve bilincin yarattığı kurguları simgeler. Dionysos ise daha çok müziği temsil eder. Kendisi bir şarap tanrısıdır ve doğal olarak coşkuyu, kendinden geçmeyi ifade eder. İşte bu yüzden tragedyanın coşkun bölümü olan koroyu Dionysosçu öge olarak görür. Tragedyalar kendilerini ona göre ilk kez Homeros ve Arkhilokhos’un eserlerinde göstermiştir. Daha sonra Sophokles gibi yazarlar meydana çıkar. Bunlardan birisi vardır ki Nietzsche onu Tragedya ismi değil aksine onu bitiren kişi olarak görür. Euripides… Euripides tragedyalardan Dionysosçu ögeleri çıkartarak tragedyaların sonunu hazırladı ona göre. (Euripides gerçekten de tragedyada koroyu azaltıp, oyuncuları arttırmıştı) Yine Nietzsche göre tragedyayı sadece Apolloncu ögeler üzerine temellendirmek istedi ama onu da başaramadı. Böylece bilindik Yunan tragedyası bambaşka bir şeye dönüştü. Oysa Yunan tragedyası Apollon ile Dionysos arasındaki o zıtlığa, zıtlık içindeki dengeye dayanıyordu. Böylece Nietzsche Yunan tragedyasının doğuşu ve zamanla nasıl şekil değiştirdiği üzerinde derince bir inceleme yapmıştır bu eserinde.

Tragedyanın DoğuşuFriedrich Nietzsche · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20191,597 okunma

·

138 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

ilgen