Cennet (Bahçesi) ve Cehennem (Ateşi)
Cennet ve cehennem bazı yönlerden birbirlerine benzerken, diğer başka yönlerden birbirinden farklıdır. Her ikisi de ahirete aittir ve maddi ve manevi ya da cismani ve ruhen! olmak üzere iki boyutta deneyimi gerektirir.
Bedenle birlikte yeniden dirilişi savunduğu için lbn Arabi, arınmışların nefslerinin yalnızca bir "akli meydana gelmeyi (ne şet)" yaşayacaklarına inanan felsefecilerden uzaklaşır. lbn Arabi, bu felsefeciler "bedenlerinki ve ruhlarınki olmak üzere ve ikinci sinin hisler-ötesi olduğu iki ayrı meydana gelmenin varlığını göz ardı ederler. Buna göre, hissi meydana gelmeyi değil de hisler
ötesi meydana gelmeyi tasdik ederler" (I 3 1 1 . 23) der. Kısaca söy lenirse, "Nefs kendi bilgisi suretinde, beden ise amelleri, işleri su retinde diriltilir." (I 99.20)
Cennet ile cehennem arasındaki fark, bunlara ait ilahi kö kenlere, yani Allah'ın iki eline ya da rahmet ve gazap isimlerine dayanır. Yalnızca bu birbirlerine zıt isimlerin özelliklerini anla yarak bir kimse Cennet ile Cehennem arasındaki ontolojik farkı kavrayabilir. Bunun için Şeyh'in kozmolojik şemasına bakma mız gerekir.
lbn Arabi çeşitli pasajlarqa yaratılmışlara ait değişik düzeyle ri tanımlar.5 Özetle söylersek, çizdiği resim şöyledir: Rahman'ın Nefes'inde Allah, "llk Akıl" veya "Kalem-i Ala" olarak bilinen ilk ruhu yaratır. Bu ilk ruh sayesinde Allah, "Evrensel Ruh" veya "Levh-i Mahf�z" olarak bilinen ikinci ruhu yaratır. Bu ikisi mü cerred ruhlar aleminin sınırlarını çizerler. Bunlar ruhani alanda tüm yaratılmışların etken ve edilgen ilkeleri ya da başka bir ifa deyle yang ve yin'dir.6
Yaratılmışların çeşitli düzeyleri, Levh-i Mahfuz ile cismani alemin en son sınırında bulunan küreyi, yani Allah'ın Arş'ını bir birinden ayırır. Kur'an bize, "Rahman Arş'a hükmetmiştir" (20:5)
5 lbn Arabi'nin öğretilerini özetleyen diyagramlar için bkz. Chittick, "Ibn 'Arabi and His School," s. 75-79.
6 Bkz. Murata, Tao of Islam, Bölüm 5 . 145
30 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.