Alt başlıkta "Basit bir adamın romanı" da dediği aslında basit bir hikayeden bahsediyor Eyub. Eyub, Tanrı'nın birlikte elçisi olarak uzun yıllar acılara katlanmak zorundayız kalmış ama sonunda Tanrı'nın inayeti ile gücü ve zamanı geri verilmiş biridir. Bizim Eyub'umuz ise Mendel'dir. Mendel'i Eyub'dan ayıran özellik, O'nun Eyub peygamber gibi sabır gösterememiş olmasıdır. Sırf bu yönüyle aslında kitaba Eyub ismini vermemek ve kitapta Eyub peygamberi Mendel'e örnek gösterdikten sonra, acılarının bittiği güne kavuşmasını sabırdan değil, talihten dolayı görmek, Mendel'i Eyub'dan uzaklaştırır. Çünkü Mendel isyan etmiştir tanrısına ve bu isyanından dönmemiştir. Ta ki terk edip gittiği çocuğunun büyüyüp onu bulmasına dek. Buradan da bakıldıpında, Mendel aslında ne Eyub'dur ne de inancı güçlü bir Yahudi. O terk etmiştir Tanrı'yı. Onu kendi deyimiyle yakmak istemiştir. İçindeki acılarının sebebi de kendisidir. Engelli doğan bebeğini terk etmiş, kalan aile bireylerinden birini asker yazdırmıl ve ardından ülke değiştirmiş, karısını ise terk ettiği bebeğinin hasreti ve oğlunun ölümü yıkmıştır. Bu yıkım karısını ölüme götürmüş, kalan tek kızını da akıl hastası yapmıştır. Yani Mendel, fukara yaşamından bir süreliğine yukarıya çıksa da düşüşü sert oluştur. Onun Tanrı'dan kaçışı Mendel karakterinde önem arz eder. Çünkü Mendel bir din hocasıdır. Peki neden bu kitap Eyub diye adlandırılır. Anlatılanlar Eyub peygamberden uzak bir karakteri karşımıza çıkarır. Bu soruya bir cevap bulmak için sanırım kitabın edebi kritiğini yapn yetkin kişilerin söylediklerine bakmak gerek. Ama ilk bakışta bir okuyucu olarak Eyub'un burada anılması doğru gelmiyor. Basit bir adam, basit adımlarla yıkıma gitmiştir. Elinde olmayan nedenlerden ona dayanma ve yaşama gücü verecek bir olay yaşanır ve buna tutunarak eski haline dönmeye çalışır. Tanrısı kendisi mi olmuştur acaba? Ya da terk ettiği Tanrı'dan bağımsız, gelişen olayların kendisi bir Tanrı inancı mı doğurmuştur Mendel'de? Bu sorular da kitapta anlatılanlara göre cevapsız kalacaktır çünkü Mendel, son raddede kendinden uzaklaştırdığı kutsal kitaba sarılır. Bir de, Roth'un Zweig'e olan hayranlığı ve eserlerine onu çağrıştıran isimlerle karşılaşmamızı bu kitapta da görürüz bence. Çünkü Zweig'in Mendel karakterine gönderme yapmış gibidir.

EyubJoseph Roth · Can Yayınları · 2019156 okunma

·

338 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.