SAKARYA TÜRKÜSÜ
İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya;
Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya.
Su iner yokuşlardan, hep basamak basamak;
Benimse alın yazım, yokuşlarda susamak.
Her şey akar, su, tarih, yıldız, insan ve fikir;
Oluklar çift; birinden nur akar; birinden kir.
Akışta demetlenmiş, büyük, küçük, kâinat;
Şu çıkan buluta bak, bu inen suya inat! Fakat Sakarya başka, yokuş mu çıkıyor ne,
Kurşundan bir yük binmiş, köpükten gövdesine;
Çatlıyor, yırtınıyor yokuşu sökmek için. Hey Sakarya, kim demiş suya vurulmaz perçin?
Rabbim isterse, sular büklüm büklüm burulur,
Sırtına Sakaryanın, Türk tarihi vurulur.
AÇIKLAMA:
Şair, Sakarya nehri ile insan arasında (kendi arasında) bir bağlantı kurmaktadır. İnsanın kıvrım kıvrım akması hayatı boyunca karşılaştığı engeller ve zorluklarla mücadelesidir. Hayatın iniş ve çıkışlarıdır. Su, sünnetullah gereği aşağı doğru akar. Şair ise misyonu gereği zor ve büyük görevlere taliptir. Bu zor görevler “yokuş” kelimesiyle anlatılmıştır. Bu görevleri yerine getirmek için yorulmak, çile çekmek işin doğası gereğidir.
“Her şey akar” ifadesi zamanın akışını simgeler. Bu zamanın akışı (yani dünya hayatı) çift kutuplu, düalist bir yapıdadır. İyi- kötü, güzel-çirkin, doğum-ölüm, sıcak-soğuk, nur-kir, kısa-uzun kavramları bu gerçeğin göstergeleridir. Bulutun gökyüzünde hareketi, nehrin yeryüzünde akışı gibi. Fakat Sakarya diğer nehirlere benzemez. Aynen Türk milletinin başka milletlere benzememesi gibi. Sakarya bir ilâhi mucize sonucu sanki akışını değiştirmiş, yükselmektedir. Artık Sakarya nehri, Türk milletinin bizatihi kendisidir. Dünya tarihinde, çapının ve takatinin çok üstünde ağır (kurşundan ) bir yük yüklenmiştir. Bu da bir ilâhî kader sonucudur. Burada Türk milletinin Allah’ın dilemesi ve istemesiyle “nizam-ı âlem” gibi ağır bir sorumlulukla görevlendirilmesi ifade edilmektedir. Bu görev, ancak Allah’ın yardımıyla başarılabilir, olmaz denilen işler gerçekleşebilir: (Rabbim isterse sular büklüm büklüm burulur.)