Eğer felsefe ("bilgi sevgisi") (sadece) dar, kılı kırk yaran, ince eleyip sık dokuyan bir disiplin değilse nedir? Bu sorunun cevabı için birçok kafa Batı felsefesinin manevi babası Sokrat'a çevrilir. Neticede Sokrat'a "profesyonel filozof" diyemeyiz. Ezoterik bilginin uzmanı veya vekili değildi. Kadro beklemiyor, özgeçmişini cilalamaya çalışmıyordu. Kimse on araştırmaları için isimli bir kürsü veya dolgun bir maaş teklif etmiyordu. Hatta Sofistleri para karşılığında ders verdikleri için hararetle eleştiriyor ve Platon'un sözlerini doğru sayacaksak uyduruk bilgi ve bilgelik iddialarıyla o sözde "profesyonellerin" şarlatan olduğunu düşünüyordu.
Sokrat'ın kendine ait fikirleri yoktu. Oradan oraya gezerek fikri olanları (veya olduğunu iddia edenleri) arar ve gerçeğe duyduğu tutkulu aşkın kılavuzluğunda, bu kendine alim diyenleri ısrarlı ve bıktırıcı sorgulara çekerdi. Hepimizin bildiği üzere bu sorgular alimlerin aptallığını ortaya çıkarırdı. Sokrat ise giderek daha fazla cevapsız soruyla kalır, hiçbir şey bilmediğine giderek daha çok ikna olurdu. Sokrat in felsefe için ölmeye razı, hatta inatla kararlı olması aslında tam tersini, inançları için yaşadığını gösterir. Ölmeye ve ölüme hazırlanmak, özelleşmiş bir akademik disiplini hatmetmek değildir. Tam tersine, Plutarkhos'un da belirttiği üzere: "Her zaman ve her yerde, başımızdan geçen her şeyde, günlük yaşam bize felsefe yapma fırsatı tanır" (Plutarkhos, 1936: no. 4). Felsefe bir uygulamadır, bir fikrin, kavramın, becerinin veya teorinin gerçekleştirildiği, hayata geçirildiği veya icra edildiği bir süreçtir. Hayatın kendisi, felsefi uygulamanın temsil ettiği fikir veya kavramdır.
Antik Yunan eğitim felsefesi paideia'nın temelini oluşturan işte bu açık görüşlülük ve hayatı tüm zenginliği ve karmaşıklığıyla yaşama ve anlama arzusudur. En basit ve genel anlamıyla Paideia Bakunin'in "integral eğitiminin" benzeridir. Hedefi bilgi biriktirmekten ziyade anlayışı geliştirmek karakteri ve mükemmelleştirmek olan çok yönlü, geniş tabanlı ve bütüncül bir eğitimdir. Yunanlar geniş bir bilimsel, kuramsal ve sanatsal yelpazede eğitimin öğrencilere insan yaşamının iç ve dış güçlüklerinin üstesinden gelmek ve mutluluğu yakalamakta yardımcı olduğuna inanırdı. Felsefi kavrayış, tarihi bilgi, estetik hassasiyet; bunlar mükemmeliyet (arête) için elzem becerilerdi.
Felsefe, birçok açıdan paideia'nın ruhudur ve bulma eyleminden ziyade arama sürecini ön planda tutar. Stoacıların yazılarında sıklıkla tekrarlanan düşünceyi ciddiye alacak olursak felsefeyi yaşamanın yolu, insanın kendisi ve başkaları hakkında bilgi arayışıdır. İnsanın anlatmak veya yazmak veya tartışmaktan ziyade yaşadığı bu arayış, arête'ye ulaşmayı ve onu yaşamayı beraberinde getirir. Bir yaşam tarzı olarak felsefe, daha iyi insanlar ve daha iyi dünyalar yaratma potansiyeline sahiptir. Günümüzdeki bilimsel ve kuramsal bir disiplin olarak felsefe, genelde statükonun suç ortağı olmaktan öteye geçemez. Bunu belki de modern felsefecilere öğretileri ve teorileri için neyi feda etmeye hazır olduklarını sorarak doğrulayabiliriz. Cevap "pek az şey" olursa, ki buna şüphesiz inanıyorum, şaşırmamalıyız. Ne de olsa akademik felsefe kendisini serinkanlı bir dünyayı anlama çabası, şehitlik gerektirmeden yuvarlanıp giden bir girişim olarak yansıtır. Felsefe bir yaşam tarzı olarak çok daha risklidir, zira filozofu kendisini irdelemeye ve nihayetinde değiştirmeye çağırır.
Sayfa 360Kitabı okudu
·
166 görüntüleme
Sokrat yöntemi, çağdaş eğitim anlayışında sıkça başvurulan bir yöntem olmalı. Biçimce var ama ne yazık ki gereğince uygulanmaktan uzak.
Düzgün bir educationın (türkçe eğitim kelimesi çok boktan, eğmekten geliyor) oluşmaması için birbiriyle bağlantılı çok faktör var. Bizim örneğimizde işgalci devletin dayattığı sistem, din, kapitalizm ve diğer hiyerarşi unsurları.. Bu faktörleri de hesaba katmadan tam anlamıyla iyi bir perwerde beklemek pek mümkün değil bence
1 sonraki yanıtı göster
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.