Ah Jean Valjean ah!Tek kelime ile muhteşem. Çok kalın bir kitap olmasına rağmen o kadar akıcı ki bu yüzden sayfa sayısının çok fazla olması asla sizi korkutmasın. Bu eseri naçizane incelemeye çalışacağım böyle söylüyorum çünkü ne yazsam bu kitap için yetersiz kalacak gibi geliyor.
Sosyal adaletsizliğe karşı bir hücum niteliğindeki kitap Jean Valjean isimli karakteri merkez alır ve onun ekseninde yer alan insanların vesilesi ile Paris’in varoşlarındaki insan manzaralarını gözler önüne serer.
Olaylar yoksul bir köylü olan Jean Valjean’ın ailesini doyurmak için çaldığı bir somun ekmekten dolayı kürek cezasına çarptırılıp, defalarca kaçma teşebbüsünde bulunması nedeniyle cezasının katlanarak on dokuz seneye çıkarılmasından sonra inançlarını yitirip, topluma öfke ve kin duyarak tahliye olması ile başlar. Böylece Jean Valjean ile onu senelerce garip bir takıntı ile takip altına alan polis müfettişi Javert arasında sürüp giden bir kovalamacanın fitili de ateşlenmiş olur.
Jean Valjean’ın tahliye olduktan sonra gittiği bir kasabada, kasabanın yaşlı ve iyiliksever piskoposu Myriel yardıma muhtaç Jean Valjean ‘ı evine alır ve gayet nazik davranır. Valjean onun misafirperverliğine piskoposun yemek takımlarını çalmakla karşılık verir. Polis kısa bir süre sonra onu yakalar ve piskoposa geri getirir. Piskopos yemek takımlarını çalmadığını onları, kendisinin hediye ettiğini polise söyleyerek Valjean’ı kurtarır. Hatta gümüş şamdanları da herkese iyilik yapan erdemli bir insan olması karşılığında Valjean’a verir. Piskopos’tan gördüğü iyilikle ruhu aydınlanan Valjean faziletli bir insan olmaya söz verir. Ve bu kerteden sonra bir insanın nasıl değişebileceğine adım adım tanık oluruz. Kitap boyunca pek çok karakterden bahsedilir ve romanın sonunda kurgu boyunca romana dahil olan tüm karakterlerin yazgısı bir şekilde Jean Valjean’a bağlanır. Bu örümcek ağı şeklini anımsatan dâhiyane kurgu Victor Hugo’nun ne denli eşsiz bir yazar olduğunun açık bir kanıtı olsa gerek.
Bir 19. yüzyıl romanı olan Sefillerde Victor Hugo, çağın olaylarını bir tarihçi ve sosyal bilimci titizliği ile kaydetmiştir. Her şeyin ötesinde yazar ahlâkî ve insani bir inceleme olarak önümüze çıkan eserde hikâye ile organik olarak bir bağlantısı olmayan ama bir şekilde hikayenin içine yedirmeyi başardığı çeşitli bilgi ve yorumları da önümüze koymuştur. Böylece, rahibe manastırlarındaki hayat, Waterloo savaşı ve Paris’te yaşama dair bağımsız makaleler dahilinde birtakım bilgiler edinmemize de vesile olmuştur. Mesela kitapta Paris’in lağımları oldukça detaylı bir şekilde anlatılmıştır keza sokakları da aynı şekilde.
Sefiller toplum tarafından dışlanmış, bozulmuş, kötücül kişilerdir. Bu tarz insanlar daha fazla alçalamayacağı için toplum onları yutup yok sayar. Jean Valjean işte tam olarak bu zinciri kırarak toplumda yeniden var olma şansını elde edip sevip sevilebilen bir karakter olabilmiştir. Onun yaşadıklarını okudukça insanın hayat içinde nasıl değiştiğine şahit olacaksınız. Bu kitap size hayatı ve insanı başka bir açıdan görmenizi sağlayacak.
