KUYUCAKLI YUSUF Sabahattin Ali'nin 1937 yılında yayınlandığı ilk romanıdır. Kitap yetim bir çocuğun içinde bulunduğu toplum ve toplumun üst sınıfında yeralan insanların yaptığı kötülükler, haksızlıklarla birlikte aynı zamanda kendisiyle mücadelesini anlatmaktadır. Kaymakam Selahhatin Bey bir cinayet davasına bakmak için Kuyucak köyüne gider anne ve babası yataklarında eşkıyalar tarafından öldürülen ve anne babasının yanı başında bekleyen Yusuf'u görür. Çocuk Selahattin Beye farklı göründüğünden, Selahattin Bey'in de erkek çocuğu olmadığından Yusuf'u evlat edinir. Selahattin Bey'in eşi Şahinde Hanım Yusuf'u hiç istemez sadece ama sadece söylenmekle yetinir. Yeni hayatına uyum sağlayamayan ve hiçbir şeye ilgisi olmayan Yusuf evin küçük kızı muazzez ile çok iyi anlaşır. Daha küçük bir çocukken ailesinin cinayete kurban gitmesiyle hayatı başkaları tarafından şekillenmeye başlar. Her ne kadar yeni hayatına adapte olup yeni sayfa açmaya çalışsa da bir türlü yaşadığı yere ait hissedemez. Büyür, âşık olup evlenir ama yine de içindeki o yabancılık duygusundan vazgeçemez.